Το ένα τρίτο των γιατρών και των νοσηλευτών στην Ευρώπη εκτιμά ότι πάσχει από κατάθλιψη, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιοποιήθηκε σήμερα από τον αρμόδιο για την Ευρώπη κλάδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
«Ένας γιατρός ή νοσηλευτής στους τρεις δηλώνει συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχους», δήλωσε ο αρμόδιος για την Ευρώπη διευθυντής του ΠΟΥ Χανς Κλούγκε, σύμφωνα με ανακοίνωση. Το ποσοστό είναι πέντε φορές μεγαλύτερο απ’ αυτό που μετρήθηκε μεταξύ του ευρωπαϊκού πληθυσμού, αναφέρει ο οργανισμός αυτός του ΟΗΕ.
«Πάνω από ένας στους 10 σκέφτηκε να βάλει τέλος στη ζωή του ή να αυτοτραυματισθεί – είναι ένα βάρος απαράδεκτο γι’ αυτούς που μας φροντίζουν», επέμεινε ο Κλούγκε.
Οι νοσηλευτές και οι γυναίκες γιατροί είναι περισσότερο ευάλωτοι στην κατάθλιψη και το άγχος, ενώ οι άνδρες γιατροί έχουν περισσότερο την τάση να αναπτύξουν εξάρτηση από το αλκοόλ, διευκρινίζεται στην έρευνα.
Οι πιο… δυστυχισμένοι
Το υγειονομικό προσωπικό στη Λετονία και την Πολωνία έχει τα πιο υψηλά ποσοστά κατάθλιψης, καθώς σχεδόν οι μισοί απ’ όσους απάντησαν εκεί βρίσκονται στο όριο καταθλιπτικής διαταραχής.
Αντιθέτως τα ποσοστά αυτά είναι χαμηλότερα στη Δανία και την Ισλανδία (περίπου 15%).
Η έρευνα, η οποία βασίσθηκε σε 90.000 απαντήσεις επαγγελματιών της υγείας που συγκεντρώθηκαν στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Ισλανδία και τη Νορβηγία, αποκαλύπτει επίσης ότι ένα τρίτο των γιατρών και των νοσηλευτών υπέστη εκφοβισμό ή απειλές βίας στην εργασία του. Πράξεις βίας επισημαίνονται περισσότερο στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Ισπανία.
Εξάλλου 10% των επαγγελματιών αυτών έπεσαν θύματα σωματικής βίας και/ή σεξουαλικής παρενόχλησης στη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε.
«Υγειονομική κρίση»
Στο σύνολο των χωρών, ένας γιατρός στους τέσσερις εργάζεται πάνω από 50 ώρες την εβδομάδα.
Το 32% των γιατρών και το ένα τέταρτο των νοσηλευτών έχουν προσωρινές συμβάσεις εργασίας, κάτι που αυξάνει το άγχος τους αναφορικά με την εργασιακή ασφάλειά τους.
Για τον Κλούγκε, «η κρίση ψυχικής υγείας στο προσωπικό υγείας είναι μια κρίση υγειονομικής ασφάλειας που απειλεί την ακεραιότητα των συστημάτων υγείας μας».
Για να μπει ένα τέλος στην κατάσταση αυτή προτείνει πολλούς τρόπους, κυρίως τη μηδενική ανοχή στη βία και στην παρενόχληση σε νοσοκομειακό περιβάλλον, μια μεταρρύθμιση της προσφυγής σε υπερωριακή απασχόληση και την εγγυημένη πρόσβαση σε εμπιστευτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Τα μέτρα αυτά είναι ακόμα περισσότερο απαραίτητα στο βαθμό που η Ευρώπη αντιμετωπίζει έλλειψη προσωπικού φροντίδας.
«Με την Ευρώπη να αντιμετωπίζει μέχρι το 2030 έλλειψη σχεδόν ενός εκατομμυρίου εργαζομένων στον τομέα της υγείας, δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να τους χάνουμε λόγω εξάντλησης, απελπισίας ή βίας», υπογράμμισε ο Κλούγκε.
Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας τιμάται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τα ψυχικά νοσήματα. Την πρωτοβουλία πήραν από κοινού το 1994 η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας (WFMH) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO).
Το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας για το 2025 είναι «Πρόσβαση σε υπηρεσίες–Η ψυχική υγεία σε καταστροφές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης».
Τέτοιες καταστροφές και καταστάσεις ανάγκης είναι οι φυσικές καταστροφές (π.χ. σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες), δυστυχήματα, πόλεμοι, τρομοκρατικές επιθέσεις ή υγειονομικές κρίσεις (π.χ. πανδημίες) που απειλούν τη ζωή και την ασφάλεια μεγάλων πληθυσμών και απαιτούν άμεση ανταπόκριση. Τα τελευταία χρόνια εκατομμύρια ανθρώπων σε όλο τον κόσμο επηρεάζονται από τέτοιες καταστροφές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης βιώνοντας σχεδόν στο σύνολό τους έντονη ψυχολογική δυσφορία. Το 30% περίπου αυτών των ανθρώπων αναπτύσσουν τελικά σοβαρή επιβάρυνση της ψυχικής τους υγείας που περιλαμβάνει διαταραχή οξέος στρες και διαταραχή μετατραυματικού στρες, διαταραχές συνδεόμενες με αλκοόλ ή άλλες ουσίες, κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές.
Η χώρα μας δυστυχώς δεν αποτέλεσε εξαίρεση και επλήγη από μια σειρά καταστροφών και επειγουσών καταστάσεων τα τελευταία χρόνια. Η πανδημία, οι φυσικές καταστροφές, με την μορφή των πλημμυρών και των πυρκαγιών, καθώς και τραγικά δυστυχήματα, όπως αυτό που συνέβη στα Τέμπη, συγκλόνισαν τη χώρα μας αφήνοντας το αρνητικό ψυχολογικό αποτύπωμα τους, όχι μόνο σε όσους είχαν την δυστυχία να επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα από αυτές, αλλά και στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας.
Καθίσταται επιτακτική η ανάληψη πρωτοβουλιών με συμμετοχή της κεντρικής και περιφερειακής διοίκησης αλλά και της κοινωνίας των πολιτών προκειμένου να σχεδιαστούν, με βάση και την διεθνή εμπειρία, αποτελεσματικές παρεμβάσεις που να αφορούν την ψυχική υγεία των πληθυσμών που θα βιώσουν τέτοιου είδους κρίσεις. Απαιτείται κατάλληλη προηγούμενη εκπαίδευση και συνεχή υποστήριξη όλων των επαγγελματιών που θα κληθούν να παρέμβουν στο πεδίο καθώς σε τέτοιες ακραίες και απαιτητικές καταστάσεις επιβαρύνεται και η δική τους ψυχική υγεία.
Η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας θα ήθελε να κάνει ιδιαίτερη μνεία και πάλι στις προκαταλήψεις και τα στερεότυπα που αφορούν την ψυχική νόσο που έχουν ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση όσων πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή.
Είναι σημαντικό όσοι έχουν δημόσιο λόγο να μην διαιωνίζουν το στίγμα για τις ψυχικές διαταραχές με διάφορους τόπους· για παράδειγμα, συνδέοντας με αντιεπιστημονικό τρόπο σοβαρές ψυχικές διαταραχές με την επικινδυνότητα, προβάλλοντας το ανίατο των ψυχικών διαταραχών και μη λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο που έχει γίνει στην θεραπεία τους τις τελευταίες δεκαετίες, αγνοώντας τη σύγχρονή κοινοτική κατεύθυνση στη φροντίδα των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ψυχικές διαταραχές, παραβιάζοντας το ιατρικό απόρρητο και τα προσωπικά δεδομένα ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας.
Η ανάπτυξη ενός υποστηρικτικού, αλληλέγγυου και συμπεριληπτικού κοινωνικού περιβάλλοντος για τους ανθρώπους με προβλήματα ψυχικής υγείας που επιδεικνύει σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματά τους αποτελεί γνώμονα πολιτισμού και προόδου για μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.
Πηγή: skai.gr, sansimera.gr
