“Επισκεφτήκαμε, το προηγούμενο διάστημα τρία σημεία αρχαιολογικής σημασίας στο Δήμο Νέας Προποντίδας, τα οποία ενδεχομένως να παρουσιάζουν μεγάλο επιστημονικό, πολιτιστικό αλλά και αναπτυξιακό ενδιαφέρον και που όμως σήμερα βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο και απειλή, λόγω της γραφειοκρατίας. Συγκεκριμένα διενεργήσαμε επιτόπιες επισκέψεις στα σημεία :
Νερόμυλοι Τρίγλιας, έναν κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο που στην πραγματικότητα περιλαμβάνει έξι ΦΕΚ χαρακτηρισμού από τους πρόποδες του όρους Κατσίκα μέχρι κι έξω από τα Νέα Σίλατα. Εκεί είναι καταγεγραμμένα ως ευρήματα δύο αρχαίες τράπεζες (βωμοί προσφορών), δύο τούμπες, μία εκ των οποίων ενδέχεται να χρησιμοποιήθηκε ως οχυρωματική θέση κατά τη διάρκεια της επίθεσης των Μακεδόνων στην Όλυνθο (τοπικές διηγήσεις αναφέρουν ότι εκεί στρατοπέδευσε ο Φίλιππος Β), καθώς και νερόμυλοι βυζαντινών χρόνων, ένας εκ των οποίων μερικώς ιστάμενος. Ο εν λόγω αρχαιολογικός χώρος είναι άλλος από εκείνον των Νέων Σιλάτων.
Λόφο Καστρί, έναν κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, απολύτως εγκαταλελειμένο, ο οποίος όμως εκ της θέσης και του όγκου των ερειπίων του ενδέχεται να αποτελούσε μια πολύ σημαντική οχυρωματική θέση ή και ακρόπολη. Δεν είναι γνωστό εάν πρόκειται για την Ακρόπολη της αρχαίας Αντιγόνειας, όπως ισχυρίζονται άνθρωποι της τοπικής κοινωνίας, με δεδομένο ότι δεν έχει υπάρξει ποτέ ερευνητική ανασκαφή εκεί. Στο σημείο είναι εμφανή, με γυμνό μάτι, ακόμη και θραύσματα κεραμεικής, ενώ δεν υπάρχει καμία μέριμνα φύλαξης.
Αρχαίο δημοπρατήριο στο λιμένα της Νέας Καλλικράτειας. Πρόκειται για ένα σημείο πολύ μεγάλου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπου ήδη έχει προχωρήσει το ανασκαφικό έργο κι έχει αναδειχθεί η εγκατάσταση, το μέρος δηλαδή όπου γινόντουσαν οι εμπορικές συναλλαγές της εποχής. Πρόκειται για εξαιρετικά διατηρημένο εύρημα, όμως εκκρεμεί η ολοκλήρωση της ανασκαφής στο οικόπεδο κι η τοποθέτηση υλικών προστασίας.
Εμείς, λοιπόν, καταθέτουμε μια δέσμη προτάσεων για την προστασία κι ανάδειξη αυτών των ευρημάτων.
Πρώτον : Καταγράφεται, η επιθυμία του Τμήματος Ιστορίας κι Αρχαιολογίας του ΑΠΘ για ερευνητικές ανασκαφές στα σημεία, όπως προκύπτει από απαντητικό έγγραφο σε σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση της Κυριακής Μάλαμα για τον λόφο Καστρί και για τις Τούμπες της Νέας Καλλικράτειας και της Βεριάς. (α.π. 4453/19.9.2023), εφόσον βρεθεί χρηματοδότηση. Η δική μας πρόταση είναι η χρηματοδότηση αυτή να εξασφαλιστεί από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Δεύτερον : Προτείνουμε την άμεση ανάληψη πρωτοβουλίας από τον Δήμο Νέας Προποντίδας για την ένταξη του χώρου των νερόμυλων Τρίγλιας σε χρηματοδότηση του Π.Ε.Π. Κεντρικής Μακεδονίας, ώστε να διαμορφωθεί επισκέψιμο πάρκο, όπως ακριβώς έγινε και με τους βυζαντινούς νερόμυλους του Δήμου Παύλου Μελά, στη Νέα Ευκαρπία. Οι ομοιότητες της περίπτωσης των νερόμυλων της Τρίγλιας με εκείνους του αρχαιολογικού χώρου της Νέας Ευκαρπία είναι εμφανείς. Μπορεί η εκεί εμπειρία να χρησιμοποιηθεί ως “πιλότος”. Στο σχέδιο πρέπει να συμμετάσχει κι η Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής, με δεδομένο ότι το σχέδιο αυτό θα αποκτήσει υπερτοπική εμβέλεια που θα οφελήσει όλη την Χαλκιδική.
Τρίτον : Προτείνουμε την άμεση εξασφάλιση χρηματοδοτικών εργαλείων από τον Δήμο Νέας Προποντίδας για την περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου στο λόφο Καστρί και για την ολοκλήρωση των εργασιών στο οικόπεδο που βρέθηκε το δημοπρατήριο του αρχαίου λιμένα της Νέας Καλλικράτειας. Πρόκεται για απαραίτητη δαπάνη για να διασωθεί και να αναδειχθεί ένας άκρως ανταποδοτικός για την τοπική κοινωνία πλούτος.
Τέταρτον : Προτείνουμε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής κι Αγίου Όρους να φωτογραφίσει και να βιντεοσκοπήσει άμεσα με drone τους αρχαιολογικούς χώρους στο λόφο Καστρί και στους Νερόμυλους Τρίγλιας και να αναρτήσει το υλικό αυτό και σην εφαρμογή του αρχαιολογικού κτηματολογίου, αλλά και στη σελίδα της στο Facebook, όπως ακριβώς έχει πράξει και για τους αρχαιολογικούς χώρους των αρχαίων Σταγείρων και της αρχαίας Ολύνθου.
Για να προχωρήσουν αυτοί οι σχεδιασμοί, οι οποίοι είναι σύνθετοι, με δεδομένη την γραφειοκρατία και την υποστελέχωση των υπηρεσιών, εμείς προτείνουμε την δημιουργία μιας ευέλικτης κι άμισθης task force, η οποία θα επικουρείται από τον Δήμο Νέας Προποντίδας, με την συμμετοχή εντεταλμένων από τον Δήμο Νέας Προποντίδας, από την Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής, αλλά κι από την κοινωνία των πολιτών της περιοχής, όπως κι από την αρχαιολογική υπηρεσία κι από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Εμείς δηλώνουμε την διαθεσιμότητα μας να συμμετάσχουμε, όπως μπορούμε σε αυτή την ομάδα.”
Χατζηασημίδης Κώστας, τέως Αντιδήμαρχος Νέας Τρίγλιας, υποψήφιος Περιφερειακός Σύμβουλος Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής
Κουντούρης Νικόλας, Δρ Πολιτικής Επιστήμης, Διευθυντής του γραφείου της βουλευτή Χαλκιδικής και Τομεάρχη Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Κυριακής Μάλαμα