Αποκλείει το ενδεχόμενο να είναι μετεωρίτες τα δείγματα που διακρίνονται στις διάφορες φωτογραφίες και τα βίντεο που έκαναν το γύρο του διαδικτύου τα τελευταία 24ωρα στη χώρα μας, από την περιοχή της Ξάνθης, ο Δρ Γιάννης Μπαζιώτης, επίκουρος καθηγητής Ορυκτολογίας-Πετρολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο οποίος ειδικεύεται στην Πλανητική Επιστήμη και ειδικότερα στους μετεωρίτες.
Μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM» ο κ. Μπαζιώτης εξήγησε τους λόγους για τους οποίους εκτιμά πως τα αντικείμενα, των οποίων οι εικόνες έχουν δημοσιευτεί, δεν μπορούν να είναι μετεωρίτες. «Το εξωτερικό ενός μετεωρίτη, και ιδιαίτερα ενός που έχει πέσει πρόσφατα στη Γη, χαρακτηρίζεται από τη παρουσία του φλοιού σύντηξης. Είναι ένα -συνήθως – μαύρο περίβλημα γύρω από το πέτρωμα, που δημιουργείται από την ανάπτυξη πολύ υψηλών θερμοκρασιών κατά το ταχύτατο πέρασμα του μετεώρου από την ατμόσφαιρα της Γης. Επιπρόσθετα, σ’ ένα δείγμα μετεωρίτη που έχει πέσει πρόσφατα στην επιφάνεια της Γης, η εξαλλοίωση, ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης κυρίως με το νερό, είναι ελάχιστη, ενώ διατηρεί ένα αεροδυναμικό σχήμα. Τούτα λείπουν παντελώς από τις φωτογραφίες των δειγμάτων της Ξάνθης», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μπαζιώτης, στον οποίο κοινοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο ένα δημοσίευμα που μεταφέρει μαρτυρία για πτώση μετεωριτών στην περιοχή της Ξάνθης.
«Λόγω της ειδικότητας μου στον τομέα οφείλω να απαντήσω για το εάν οι εικόνες και το βίντεο από τη συγκεκριμένη μαρτυρία στοιχειοθετούν πράγματι μια τόσο σημαντική -αφού η αναφορά είναι για πολλαπλά ενδεχομένως τμήματα μετεωρίτη- πτώση. Πόσο μάλλον δε καθώς οι αναφορές στο γεγονός έχουν πολλαπλασιαστεί ενώ ακόμη και συνάδελφοι μου από το εξωτερικό επικοινώνησαν σήμερα μαζί μου για να τους δώσω περαιτέρω πληροφορίες», εξήγησε.
Η διαφορά του αντικειμένου «εξωγήινης προέλευσης» από τα γήινα
Ένας μετεωρίτης για να επιβεβαιωθεί πως έχει εξωγήινη προέλευση όμως οφείλει να έχει και επιπλέον ειδικά χαρακτηριστικά. «Πολλοί μετεωρίτες περιέχουν μέταλλα, οπότε σε μια σπασμένη -φρέσκια- επιφάνεια του μετεωρίτη θα πρέπει κάποιος να μπορεί να αναγνωρίσει τη παρουσία μεταλλικών ορυκτών (Fe-Ni και θειούχα). Κάτι τέτοιο επίσης απουσιάζει από τα δείγματα της Ξάνθης. Αν πρόκειται για μετεωρίτη πλούσιο σε μέταλλα, τότε θα είναι αρκετά βαρύς. Φυσικά, υπάρχουν αρκετά γήινα δείγματα, όπως τα μεταλλεύματα ή οι σκωρίες που έχουν μεγάλο ειδικό βάρος χωρίς φυσικά να αποτελούν υλικά μετεωριτικής προέλευσης. Κατά ένα μεγάλο ποσοστό θα πρέπει να έλκεται από ένα κοινό μαγνήτη λόγω της παρουσίας μετάλλου σιδήρου-νικελίου», σημείωσε ο κ. Μπαζιώτης.
Περιγράφοντας, δε, πώς απλοί πολίτες θα πιστοποιήσουν κάτι που βρήκαν στην επιφάνεια της Γης, ανέφερε: «Οι μετεωρίτες δεν θα πρέπει να αφήνουν μαύρο χρώμα στα χέρια μας, ωστόσο δεν είναι απίθανη η κόκκινη γραμμή σκόνηςμ αν έχει οξειδωθεί το εξωτερικό τμήμα του μετεωρίτη. Ως εκ τούτου, θα συμβούλευα τους ανθρώπους που έχουν τα δείγματα στα χέρια τους, να προσπαθήσουν να τα σύρουν με τη μεταλλική τους επιφάνεια, σε μία πλάκα πορσελάνης. Θα διαπιστώσουν ότι αφήνουν χρώμα, πιθανότατα μαύρο, που αντιστοιχεί στο μεταλλικό ορυκτό από τα οποία αποτελούνται».
Επισήμανε ακόμη πως «η επιφάνεια των μετεωριτών φέρει μικρές κοιλότητες -όχι οπές- οι οποίες μοιάζουν με καμπυλωτές επιφάνειες σαν μικροί κρατήρες, εξαιτίας της τήξης του εξωτερικού του κατά το πέρασμα από την ατμόσφαιρα της Γης». Πολλές φορές, μάλιστα, αυτές μοιάζουν με δακτυλικά αποτυπώματα, αλλά, όπως είπε, «ούτε αυτά τα χαρακτηριστικά διαπιστώνονται στα δείγματα της Ξάνθης.
Οι κοινοί… επισκέπτες από άλλους κόσμους
Σύμφωνα με τον ίδιο, μία είναι η κατηγορία μετεωριτών που φτάνει στην επιφάνεια της Γης συχνότερα. «Σε μετεωρίτες που θα βρούμε είναι πολύ πιθανή η ύπαρξη χόνδρων καθώς οι χονδρίτες μετεωρίτες αποτελούν τη συνηθέστερη κατηγορία μετεωριτών που ανακτούμε από την επιφάνεια της Γης. Αυτοί έχουν κυκλικό συνήθως σχήμα και μπορεί να είναι ορατοί ακόμα και με γυμνό μάτι. Σε ένα δείγμα που μόλις έπεσε στη Γη, η πιθανότητα να είναι χονδρίτης είναι πολύ μεγάλη και τότε οι χόνδροι θα ήταν ευδιάκριτοι», διευκρίνισε.
Για την ώρα πάντως μόνο μία επιβεβαιωμένη πτώση μετεωρίτη υφίσταται στην Ελλάδα, και αυτή είναι του μετεωρίτη, τον Ιούνιο του 1818, ενώ το ιστορικό των μετεωριτών στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά πενιχρό. «Υπάρχουν μερικές ακόμα ιστορικές πληροφορίες για την ύπαρξη μετεωριτών, ωστόσο δεν υπάρχει αντίστοιχο δείγμα για να χαρακτηριστούν επιβεβαιωμένες. Αυτά τα δείγματα χαρακτηρίζονται ως “αμφίβολοι” μετεωρίτες και υπάρχουν πέντε καταγραφές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η περιοχή της Λάρισας (1706), η Θράκη (452), οι Δελφοί και η Κασσάνδρα Χαλκιδικής», πρόσθεσε.
Πού μπορεί να στείλει κάποιος ένα εύρημα προς εξέταση
Η Ελλάδα έχει το επιστημονικό δυναμικό για να αναλύσει ένα ενδιαφέρον εύρημα, σύμφωνα με τον κ. Μπαζιώτη, ο οποίος εξήγησε πως το εργαστήριο Ορυκτολογίας- Γεωλογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι το μόνο στην Ελλάδα που χαρακτηρίζει και ταξινομεί μετεωρίτες, ενώ δεδομένα αυτών έχουν ήδη προστεθεί στη βάση δεδομένων της Meteoritical Society.
Όλοι όσοι θεωρούν ότι έχουν βρει μετεωρίτη, μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του, όπως ανέφερε στο «Πρακτορείο FM», μέσω της σελίδας που διατηρεί στο facebook (@baziotisAntarctica) ή στο [email protected].
*Του Σωτήρη Κυριακίδη από ΑΠΕ-ΜΠΕ