Τα Άνω Πορόια είναι ένας από τους πιο γραφικούς και ιστορικούς οικισμούς του νομού Σερρών.
Ανήκουν στον Δήμο Σιντικής και απλώνονται αμφιθεατρικά στις πλαγιές του όρους Μπέλλες, βορειοδυτικά της λίμνης Κερκίνης.
Με λιγότερους από χίλιους κατοίκους, αλλά με πλούσια ζωή και έντονη παράδοση, το χωριό αποτελεί πραγματικό στολίδι της Μακεδονικής υπαίθρου.
Χτισμένα σε υψόμετρο περίπου 380 μέτρων, τα Άνω Πορόια προσφέρουν απέραντη θέα στην κοιλάδα του Στρυμόνα και στη μαγευτική λίμνη Κερκίνη — έναν από τους πιο σημαντικούς υδροβιότοπους της χώρας.
Τα πετρόχτιστα σπίτια, τα στενά καλντερίμια, οι αυλές με τις ανθισμένες τριανταφυλλιές και ο ήχος των νερών που κυλούν παντού, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που σε μεταφέρει σε άλλη εποχή.
Εδώ, η φύση και η ιστορία έχουν δέσει αξεδιάλυτα μέσα στους αιώνες.
Η ιστορία των Άνω Ποροΐων ξεκινά στις αρχές του 1800, όταν Βλάχοι ελληνικής καταγωγής άφησαν πίσω τους τη Μοσχόπολη, τα Ιωάννινα, το Αργυρόκαστρο, τη Σαμαρίνα και την Αβδέλλα, και εγκαταστάθηκαν σε αυτό το εύφορο και προστατευμένο σημείο στους πρόποδες του Μπέλλες.
Ήταν άνθρωποι δραστήριοι, εργατικοί και με βαθιά πίστη στις αξίες της κοινότητας.
Χάρη σε αυτούς, τα Άνω Πορόια αναπτύχθηκαν γρήγορα και έγιναν γνωστά για την ευημερία και τον πολιτισμό τους.
Κατά την Οθωμανική περίοδο, το χωριό απέκτησε το προσωνύμιο «Μικρή Κωνσταντινούπολη», καθώς πολλοί τούρκοι αξιωματούχοι διατηρούσαν εδώ τα θερινά τους καταλύματα.
Αργότερα, στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, τα Άνω Πορόια έγιναν κέντρο δράσης.
Εδώ ξεχώρισε ο οπλαρχηγός Εμμανουήλ Βασιλείου, μια εμβληματική μορφή που πολέμησε με γενναιότητα για την ελευθερία της Μακεδονίας.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, στο χωριό εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, οι οποίοι έφεραν μαζί τους νέες γεύσεις, ήθη και τραγούδια.
Η συνύπαρξή τους με τους ντόπιους δημιούργησε μια μοναδική πολιτισμική ταυτότητα που σώζεται μέχρι σήμερα.
Η ζωή στα Άνω Πορόια ήταν πάντοτε συνδεδεμένη με τη φύση.
Η κτηνοτροφία, η γεωργία και κυρίως η καπνοκαλλιέργεια αποτέλεσαν για δεκαετίες τις βασικές πηγές εισοδήματος.
Στην αγορά του χωριού λειτουργούσαν φούρνοι, τσαγκαράδικα, καφενεία και μικρά εργαστήρια — ένα ζωντανό κέντρο κοινωνικής ζωής.
Το 1935, τα Άνω Πορόια απέκτησαν δική τους πετρελαιοκίνητη μονάδα ηλεκτροφωτισμού, κάτι πρωτοποριακό για την εποχή.
Ήταν ένα δείγμα του πνεύματος προόδου που χαρακτήριζε ανέκαθεν τους κατοίκους.
Η περιοχή αποτελεί παράδεισο για φυσιολάτρες και φωτογράφους.
Εδώ μπορείς να κάνεις πεζοπορία, ιππασία, ορειβασία ή διαδρομές με 4×4, ακολουθώντας τα μονοπάτια που φροντίζει ο Ορειβατικός Σύλλογος Άνω Ποροΐων.
Κάθε διαδρομή χαρίζει εικόνες μαγικές, με πλατάνια, νερά και τον ήχο των πουλιών να συνθέτουν ένα σκηνικό απόλυτης ηρεμίας.
Στο χωριό λειτουργούν παραδοσιακοί ξενώνες και ταβέρνες με γνήσιες μακεδονίτικες γεύσεις.
Ξεχωρίζει το ζαχαροπλαστείο του κυρίου Αντώνη, γνωστό σε όλη την Ελλάδα για το γαλακτομπούρεκό του — ένα γλυκό που έχει φτάσει μέχρι και στις σελίδες του περιοδικού Γαστρονόμος.
Αν συνεχίσετε προς τον Άγιο Γεώργιο, θα συναντήσετε τη μονάδα εκτροφής πέστροφας, μέσα σε ένα τοπίο μαγευτικό, κάτω από τα πλατάνια και δίπλα στα καθαρά νερά του βουνού.
Και φυσικά, αξίζει να επισκεφθείτε το αισθητικό δάσος, τα μικρά ξωκλήσια του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Γεωργίου, αλλά και τα παλιά καλντερίμια που ξεδιπλώνουν την ιστορία του τόπου βήμα προς βήμα.
Από τα Άνω Πορόια κατάγονται άνθρωποι που άφησαν βαθιά το στίγμα τους στην ιστορία.
Ο Εμμανουήλ Βασιλείου, ήρωας του Μακεδονικού Αγώνα.
Ο Δημήτριος Ίτσιος, ο ηρωικός λοχίας που εκτελέστηκε από τους Ναζί το 1941, του οποίου η προτομή δεσπόζει στην κεντρική πλατεία.
Και ο Πέτρος Πέννας, πολιτικός και ιστορικός που συνέβαλε σημαντικά στα γράμματα και τον πολιτισμό.
Τα Άνω Πορόια δεν είναι απλώς ένας όμορφος προορισμός.
Είναι ένας τόπος ζωντανός, που σέβεται το παρελθόν και αγκαλιάζει το μέλλον.
Εδώ, η φύση, η φιλοξενία και η παράδοση γίνονται ένα, προσφέροντας μια εμπειρία αυθεντική, αληθινή, και βαθιά ανθρώπινη.
Όποιος επισκεφθεί τα Άνω Πορόια, φεύγει με την αίσθηση ότι γνώρισε κάτι περισσότερο από ένα χωριό·
γνώρισε ένα κομμάτι της ψυχής της Μακεδονίας.
Πηγή: ©SkylandGreece
