Η Σφαγή των Κερδυλίων, ένα από τα πιο τραγικά γεγονότα της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα, αναγνωρίστηκε επίσημα από το Ελληνικό Κράτος το 1998 (Προεδρικό Διάταγμα 393/7-12-1998).
Κάθε χρόνο, στις 17 Οκτωβρίου, τελούνται εκδηλώσεις μνήμης προς τιμήν των 214 και πλέον αθώων θυμάτων των Άνω και Κάτω Κερδυλίων Σερρών, που εκτελέστηκαν από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής τον Οκτώβριο του 1941.
Ιστορικό Πλαίσιο
Τα χωριά Άνω και Κάτω Κερδύλια, χτισμένα στις πλαγιές των Κερδυλίων ορέων κοντά στον Στρυμονικό Κόλπο και την Αμφίπολη, αποτέλεσαν τον Οκτώβριο του 1941 τόπο μαζικής εκτέλεσης. Ως αντίποινα για τη δράση των ανταρτικών ομάδων και τη βοήθεια που παρείχαν οι κάτοικοι προς την Αντίσταση, οι γερμανικές δυνάμεις συγκέντρωσαν τους άνδρες άνω των 15 ετών και τους εκτέλεσαν ομαδικά, καταστρέφοντας ολοκληρωτικά τα δύο χωριά.
Οι αναφορές των αρχών της εποχής κάνουν λόγο για 207 έως 230 εκτελεσθέντες, ενώ σύμφωνα με το Ελληνικό Εθνικό Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου, οι νεκροί ανήλθαν σε 222 άτομα. Οι κάτοικοι που διασώθηκαν κατέφυγαν στα χωριά Καστρί και Ευκαρπία, όπου και εγκαταστάθηκαν εκ νέου.
Το Μνημείο
Στον τόπο της εκτέλεσης δεσπόζει σήμερα το Μνημείο των Κερδυλίων, με τον μεγάλο μαρμάρινο σταυρό που ανεγέρθηκε το 1978, σύμβολο ειρήνης, θυσίας και ιστορικής μνήμης. Εκεί τελούνται κάθε χρόνο επιμνημόσυνες εκδηλώσεις, παρουσία αρχών, συγγενών των θυμάτων και κατοίκων της περιοχής.
Ιστορική Μαρτυρία – Εκκλησία Αγίων Θεοδώρων
Στον παλιό οικισμό των Άνω Κερδυλίων σώζονται τα ερείπια της εκκλησίας των Αγίων Θεοδώρων, ενός ναού με μακραίωνη ιστορία, ο οποίος αναγράφεται στην κτιτορική του επιγραφή του 1836. Ο ναός, όπως και ολόκληρος ο οικισμός, αποτελεί ζωντανό μνημείο της πολιτιστικής και θρησκευτικής συνέχειας του τόπου.
Μήνυμα Μνήμης
Η Σφαγή των Κερδυλίων δεν αποτελεί μόνο μια τραγική σελίδα της ελληνικής ιστορίας, αλλά και σύμβολο αντίστασης και θυσίας απέναντι στη βαρβαρότητα του πολέμου.
Η διατήρηση της ιστορικής μνήμης αποτελεί καθήκον όλων μας, ώστε οι επόμενες γενιές να θυμούνται ότι η ειρήνη και η ελευθερία κατακτώνται με θυσίες.
Ημέρα Μνήμης: 17 Οκτωβρίου
Τόπος: Μνημείο Σφαγής Κερδυλίων, Νέα Κερδύλια Σερρών
Πηγή: ©SkylandGreece
