Η Τρίτη του Πάσχα, 7 Μαΐου, ήταν μια ιδιαίτερη μέρα για τη Σάρτη της Χαλκιδικής. Εκείνη την ημέρα, με αναπαράσταση της άφιξης των Αφησιανών προσφύγων από τη Μικρασία και τα αποκαλυπτήρια μνημείου πλούσιου σε συμβολισμούς, ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Αφησιά» τίμησε την επέτειο 100 ετών από τη μέρα που οι Μικρασιάτες επέλεξαν αυτόν τον τόπο.
Μαζί τους έφερναν και την εικόνα της Παναγίας της Ελεούσας που φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σάρτης.
Ήταν παραμονή Χριστουγέννων του 1924. Το πλοίο «Κωνσταντινούπολις» μετέφερε 1.200 ψυχές: 220 σπίτια είχαν κλείσει, 220 καντηλάκια είχαν σβήσει για πάντα. Πρώτος τους προορισμός ήταν το Λαύριο, όπου και έμειναν αρκετοί Αφησιανοί, κάποιοι άλλοι όμως, γνωρίζοντας ότι οι πρόσφυγες από τον Μαρμαρά είχαν κατευθυνθεί προς τη Χαλκιδική, αποφάσισαν να τους ακολουθήσουν.
Αυτό που αντίκρισαν φτάνοντας στη Σάρτη, μέσα στο χριστουγεννιάτικο κρύο, ζέστανε λίγο τις καρδιές τους. Αυτή παραλία τούς θύμιζε τον τόπο τους! Επιπλέον, βρισκόταν απέναντι από το Περιβόλι της Παναγίας – ένα σημάδι που δεν μπόρεσαν να αγνοήσουν.
Αυτές τις πρώτες στιγμές της άφιξης αναπαρέστησε ο Σύλλογος, με τη σύμπραξη δεκάδων εθελοντών. Το συγκινητικό δρώμενο κατέγραψε και ανάρτησε στο YouTube η Θέκλα Μαυράκη:
Το Μνημείο
Κατά τα αποκαλυπτήρια του μνημείου –τα οποία παρακολούθησε πλήθος κόσμου–, ο πρόεδρος του σωματείου Νικόλαος Πετσάβας ερμήνευσε τους συμβολισμούς του:
«Πάνω σε έναν νοητό σταυρό που δημιουργείται από τους διαδρόμους σημειώνουμε το σημείο όπου αποβιβάστηκαν οι Αφησιανοί πρόσφυγες. Κι εδώ πάνω ξετυλίγεται το κουβάρι της ιστορίας τους. Στα αριστερά στην είσοδο βλέπουμε μια άγκυρα γιατί εδώ ήταν το τελευταίο τους λιμάνι, στα δεξιά μια ελιά γιατί εδώ αποφάσισαν να βγάλουν ρίζες και να πετάξουν τα κλαδιά τους.
»Ολόγυρα στο μνημείο 120 λευκές τριανταφυλλιές, μία για κάθε οικογένεια που έβγαλε ρίζες και άνθισε σ’ αυτό τον τόπο.
»Στο κέντρο βρίσκεται συμπυκνωμένη όλη η ιστορία μας πάνω στα κλειστά βιβλία που συμβολίζουν μια ιστορία χιλιάδων χρόνων που κουβάλησαν μαζί τους, ένα ανοιχτό βιβλίο με τις μαρτυρίες των προσφύγων προγόνων μας. Ακριβώς από πίσω, όλα τα επίθετα των οικογενειών που δημιούργησαν τη Σάρτη.
»Καταλήγοντας προς τη θάλασσα, το σημείο όπου πρέπει να σταθούμε, να κλείσουμε τα μάτια μας, να τους δούμε να έρχονται, να αισθανθούμε το πόνο τους και τις ελπίδες τους, να τους ευχαριστήσουμε και να αναλογιστούμε πόσο ευλογημένοι είμαστε».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι των Αρχών και της οικονομικής ζωής του τόπου.
*Πληροφορίες, φωτογραφίες: Θάνος Χατζηγιάννης, Πηγή: pontosnews.gr
