Ομιλία Κυριακής Μάλαμα στο σχέδιο νόμου : “Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του ρυθμιστικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας του υπαίθριου εμπορίου, ρυθμίσεις για την άσκηση ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και την απλούστευση πλαισίου δραστηριοτήτων στην εκπαίδευση, βελτιώσεις στην επιμελητηριακή νομοθεσία και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων”. Ολομέλεια Βουλής. 2.11.2021
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η κυβέρνηση είναι ορκισμένος εχθρός της λαϊκής αγοράς, των ανθρώπων της, αλλά και των καταναλωτών που ψωνίζουν από εκεί, πρώτα με τον κορωνοϊό και μετά με αυτό το νομοσχέδιο, το οποίο σε όλες του τις παραλλαγές έχει έναν και μοναδικό στόχο, την εξόντωση του μικρού παραγωγού και του μικρού επαγγελματία της λαϊκής αγοράς.
Στην αρχή στοχοποιήσατε τις λαϊκές αγορές σαν υγειονομικές βόμβες. Μετά κλείσατε τις λαϊκές αγορές και αφήσατε ανοικτά τα μεγάλα σούπερ-μάρκετ να πουλάνε ό,τι θέλουν. Τώρα, φέρνετε το νομοσχέδιο αυτό που έχει μία και μοναδική κατεύθυνση. Να απομακρύνει τη λαϊκή αγορά από το χωράφι και να την παραδώσει στο μεγάλο χονδρεμπόριο. Και για να το πετύχετε αυτό, στρέφετε τον έναν απέναντι στον άλλον. Τι κάνει, όμως, το νομοσχέδιο; Κάνει την αγορά τη λαϊκή κλειστό επάγγελμα για λίγους. Με ποιον τρόπο; Μέσα από τον κλειστό αριθμό θέσεων και τις δαιδαλώδεις διαδικασίες που επιβάλλετε για να πάρει ένας παραγωγός άδεια για να πουλήσει τα προϊόντα της σοδειάς του στη λαϊκή αγορά. Αυτό κάνετε.
Ταυτόχρονα, διαταράσσετε την ισορροπία στις λαϊκές αγορές, καταργώντας το 50% παραγωγοί – 50% πωλητές, επιχειρώντας με αυτόν τον τρόπο να αλλάξετε τον χαρακτήρα της συγκεκριμένης αγοράς και από λαϊκή να την καταστήσετε εμπορική. Με αυτό το πνεύμα ξεκινήσατε, όταν στο πρώτο προσχέδιο του νομοσχεδίου παρουσιάσατε τη διάταξη για την είσοδο των μεγάλων εταιρειών και των σούπερ-μάρκετ στους πάγκους της λαϊκής και ακόμη και τώρα διατηρείτε το ίδιο πνεύμα, αλλά το περιορίζετε αρχικά στο υπαίθριο φαγητό. Εκεί αφήνετε την Κερκόπορτα ανοικτή για τις εταιρείες στις υπαίθριες αγορές γρήγορου φαγητού. Δεν καταφέρατε να το πετύχετε με τον παραγωγό-πωλητή. Το επιχειρείτε όμως με τον μεροκαματιάρη που παλεύει με μια καντίνα στη λαϊκή αγορά για να ζήσει.
Δεύτερο σημείο της κυβερνητικής υποκρισίας στο νομοσχέδιο. Η υποτιθέμενη ανάρτηση των τιμών στο e-Καταναλωτής. Αντί να ασχοληθείτε με τα καρτέλ της αγοράς, με τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών, με τα καύσιμα, με τις χρεώσεις τις υπέρογκες στις μεγάλες ιδιωτικές δομές της υγείας, εσείς λέτε ότι θα πατάξετε την ακρίβεια εάν αναρτά ο παραγωγός την τιμή από τις ντομάτες στην πλατφόρμα του e-Καταναλωτής. Θα έπρεπε να ξέρετε, γιατί πραγματικά αμφιβάλλουμε εάν πήγε κάποιος από εσάς ή από το επιτελείο του Υπουργείου πρόσφατα να ψωνίσει σε μια λαϊκή αγορά. Θα έπρεπε, λοιπόν, να ξέρετε ότι η συγκεκριμένη αγορά είναι διαχρονικά η πιο φθηνή σε όλα τα είδη. Δεν το γνωρίζετε; Η διαφάνεια στις τιμές στο ματσάκι του άνηθου και στα κρεμμυδάκια σας ενδιαφέρει; Αυτή σας ενδιαφέρει; Όχι βέβαια. Σας ενδιαφέρει να νομοθετήσετε μια ατέλειωτη γραφειοκρατία για να μπορείτε να επιβάλλετε τα τερατώδη πρόστιμα που φέρνετε με το νομοσχέδιο. Για να έχετε πρόφαση να πετάτε τους ανθρώπους αυτούς έξω από τη λαϊκή αγορά.
Δηλαδή, για να είναι πλέον νόμιμος ένας πάγκος λαϊκής, θα πρέπει στις 8 το πρωί να αναρτά τις τιμές από τις μελιτζάνες, από τις πιπεριές, από τα λεμόνια και από δεκάδες ακόμα κωδικούς λαχανικών. Και ποιο το όφελος; Θα πρέπει δηλαδή ο καταναλωτής να μπαίνει στο e-Καταναλωτής, να βλέπει ότι στη λαϊκή των Νέων Μουδανιών για παράδειγμα έχει πιο φθηνές πατάτες κατά 5 σεντς, αλλά στον Πολύγυρο έχει πιο φθηνά κρεμμύδια. Τι θα κάνει, λοιπόν, ο καταναλωτής; Θα διανύσει εκατό χιλιόμετρα για να πάει να πάρει τα πιο φθηνά κρεμμύδια από τον Πολύγυρο και το ματσάκι του μαϊντανού από τα Μουδανιά; Κοροϊδευόμαστε! Ασφαλώς και δεν πρόκειται να συμβεί αυτό ποτέ.
Πάμε τώρα και στις πιο επικίνδυνες διατάξεις του νομοσχεδίου, αυτές που σχετίζονται με τα πρόστιμα. Η γενική λογική που διαπνέει το νομοσχέδιο είναι μία. Να στηθούν γραφειοκρατικές παγίδες για να χάσουν τις άδειές τους όσο περισσότεροι παραγωγοί και επαγγελματίες γίνεται. Προβλέπονται εξοντωτικά πρόστιμα για οτιδήποτε μπορεί κανείς να φανταστεί, από το να μην κόψει κάποιος απόδειξη για ένα αγγουράκι, για μια ντομάτα ή για ένα ματσάκι δυόσμο, μέχρι το να μην αναρτήσει μια τιμή στην πλατφόρμα. Κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις κυρώσεις είναι η άμεση απώλεια της άδειας. Απώλεια άδειας αν δεν κοπούν αποδείξεις. Απώλεια άδειας αν δεν πουληθεί η δηλωθείσα ποσότητα. Απώλεια άδειας αν δεν γίνει καταχώριση στην πλατφόρμα. Απώλεια άδειας για τα πάντα. Και ρωτάμε το εξής πολύ απλό. Γιατί δεν υπάρχει αναλογικότητα στις κυρώσεις με όσα ισχύουν στο ευρύτερο λιανικό εμπόριο; Γιατί αυτή η εξοντωτική αντιμετώπιση στη λαϊκή αγορά; Η απάντηση βεβαίως είναι γνωστή και σε μας και σε όλους τους ανθρώπους των λαϊκών αγορών. Γιατί ο στόχος σας είναι να στιγματίσετε τη λαϊκή αγορά ως παραβατική. Αυτό προσπαθείτε να κάνετε εδώ και τόσον καιρό, να τους φέρετε σε σημείο που να τους διαλύσετε. Όσους δεν καταφέρετε να πετάξετε έξω με τις άδειες, θα προσπαθήσετε να τους διώξετε μέσα από τα εξοντωτικά πρόστιμα.
Δεν είναι εξάλλου η πρώτη φορά που το επιχειρείτε αυτό. Το είχατε προσπαθήσει και το 2014 πάλι με το νομοσχέδιο σας για τις λαϊκές αγορές. Τότε δήθεν θέλατε να εφαρμόσετε την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ στις λαϊκές αγορές. όμως αν το θυμάστε καλά –και φαντάζομαι ότι το θυμάστε- εκείνο το νομοσχέδιο ήταν το τελευταίο σας. Μετά καταρρεύσατε, κατέρρευσε η κυβέρνησή σας και έπεσε.
Εμείς, λοιπόν, λέμε ξεκάθαρα ότι η σχέση παραγωγού – λαϊκής αγοράς πρέπει να είναι αδιατάρακτη. Κανένα εμπόδιο στην πρόσβαση του παραγωγού σε άδεια στη λαϊκή αγορά. Στήριξη της τοπικής αυτοδιοίκησης για να μπορεί να ρυθμίζει τα ζητήματα αυτά που σχετίζονται με την εύρυθμη λειτουργία των λαϊκών αγορών, αναλογικές και όχι εξοντωτικές κυρώσεις και στήριξη των παραγωγών και των επαγγελματιών των λαϊκών αγορών με μέτρα κατά της ακρίβειας, με επιδότηση του αγροτικού πετρελαίου, με επιδότηση του αγροτικού ρεύματος, με έκτακτη ενίσχυση στις καλλιέργειες που χτυπήθηκαν από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ώστε να μπορεί ο καταναλωτής να συνεχίζει να βρίσκει φτηνά προϊόντα στη λαϊκή του αγορά.
Η λαϊκή αγορά, κυρίες και κύριοι, είναι απαραίτητη για τη διατροφική μας ασφάλεια. Είναι οικολογική, είναι κοινωνικός χώρος, είναι γέφυρα αλληλεγγύης και αυτά τα χαρακτηριστικά της, όσο και να προσπαθήσετε, δεν μπορείτε να τα αλλοιώσετε. Σας ευχαριστώ.