Η Τρίτη Ημέρα του Πάσχα στον δήμο Αριστοτέλη (φώτο – βίντεο)

Η Χαλκιδική είναι ένας τόπος πλούσιος σε παραδόσεις. Πολλές περιοχές της Χαλκιδικής έχουν τα δικά τους ήθη και έθιμα με έχουν τις ρίζες τους σε προηγούμενους αιώνες.

Την Τρίτη Ημέρα του Πάσχα κάθε χρόνο στον δήμο Αριστοτέλη και συγκεκριμένα στην Ιερισσό γίνεται αναβίωση ενός σημαντικού ιστορικού γεγονότος από την Επανάσταση του 1821 στη Χαλκιδική: την ομαδική σφαγή υπερτετρακοσίων Αγωνιστών. Στην Αρναία γίνεται αναβίωση των εθίμων «Κούτσμανους» και «Σουσσαρίτσα». Τέλος, την ίδια μέρα πραγματοποιείται «τ’ Χαλκού τ’ Αλώνι», αναβίωση ιστορικού εθίμου με χορούς και κεράσματα στο προαύλιο του Ιερού Ναού Ταξιάρχου Μιχαήλ στο Παλαιοχώρι.

Φέτος, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού κανένα από αυτά τα έθιμα δεν έλαβε χώρα άλλα ο δήμος Αριστοτέλη ανακοίνωσε ότι το μνημόσυνο και οι τελετές τιμής των πεσόντων στο «Μαύρο Αλώνι» της Ιερισσού θα μεταφερθούν σε νέα ημερομηνία που θα ανακοινωθεί μετά την άρση των περιορισμών για την καταπολέμηση της Πανδημίας.

Επίσης, και η μείζον αντιπολίτευση του δήμου Αριστοτέλη, η παράταξη “Ισχυρός Αριστοτέλης” δεν ξεχνά τους 400 πεσόντες ηρωικούς Ιερισσιώτες!

Ιερισσός

Το «Μαύρο Αλώνι»

Το έθιμο «Του Μαύρου Νιού τ’ αλώνι» γίνεται κάθε χρόνο την Τρίτη ημέρα του Πάσχα, στην ομώνυμη τοποθεσία πάνω στους λόφους της Ιερισσού. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση και την εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας, οι γεροντότεροι αρχίζουν τον χορό. Σιγά σιγά πιάνονται όλοι οι κάτοικοι και πολλές φορές ο χορός έχει μήκος τετρακόσια μέτρα. Τραγουδούν και χορεύουν όλα τα πασχαλινά τραγούδια και τελειώνουν με τον «Καγκελευτό» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την Επανάσταση του 1821. O χορός περνά κάτω από δάφνινη αψίδα όπου υπάρχουν δύο παλικάρια με υψωμένα σπαθιά και στη μέση του τραγουδιού διπλώνεται στα δύο με τους χορευτές να περνούν ο ένας απέναντι από τον άλλο για τον τελευταίο χαιρετισμό. Στους επισκέπτες προσφέρεται καφές που βράζει σε μεγάλο καζάνι «ζωγραφίτικος», τσουρέκια και αυγά. O χορός επαναλαμβάνεται το απόγευμα στην κεντρική πλατεία του χωριού.

«Ου Ήλιους κι ου Γιαννάκης» ή «Στου Μαυρουνιού τ’ Αλώνι»

Η Τρίτη Ημέρα του Πάσχα στην Ιερισσό είναι ημέρα μνήμης και μέρα αφιερωμένη στο Μαύρο Αλώνι. Και κάποιοι μουσικοί της Ιερισσού μας μεταφέρουν στο κλίμα της ημέρας έστω και με αυτόν τον τρόπο!

«Ου Ήλιους κι ου Γιαννάκης» ή «Στου Μαυρουνιού τ’ Αλώνι»

Πελαγία Χασάπη, τραγούδι
Αθηνά Βαρβαρέσου, τραγούδι
Μπάμπης Προδρομίδης, κλαρίνο, φλάουτο, σαξόφωνο
Δημήτρης Παρθενιώτης, μπουζούκι
Κωνσταντίνος Παπαστεριανός, μπουζούκι
Παναγιώτης Πλιούκας, ούτι

Τρίτη Μέρα Πάσχα στην Αρναία και στο Παλαιοχώρι – Ένας τόπος πλούσιος σε λαογραφία και παραδοσιακά δρώμενα, όπως ο “Κούτσμανους”, η “Σουσσαρίτσα” και “Του Χαρκού τ’ Αλώνι”.

Αρναία

Η Κούτσμανους

Την τρίτη μέρα του Πάσχα, στις 8 το πρωί άνδρες με παραδοσιακές στολές και οπλισμένοι συγκεντρώνονται με άλογα στην πλατεία της Αρναίας. Τραγουδώντας πηγαίνουν μέχρι τον προφήτη Ηλία, έξω από το χωριό και μετά την τέλεση Θ.Λειτουργίας ξεκινά η σκοποβολή με στόχους κόκκινα αυγά. Σήμερα στους νικητές αποδίδονται έπαινοι. Οι καβαλάρηδες επιστρέφουν από το εξωκλήσι και συγκεντρώνονται στην κεντρική πλατεία της Αρναίας, όπου ακολουθεί γλέντι. Το έθιμο πρωτοεμφανίστηκε στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και η ονομασία αυτή πιθανόν προέρχεται από την παραφθορά του ονόματος του Τούρκου Αγά (Κοτσμ-ανλής -Κουτσμάνους).

Σουσσαρίτσα

Είναι ένας διαγωνισμός πετάγματος κόκκινων αυγών που διοργανώνεται την τρίτη του Πάσχα στο άλσος της Αγίας Παρασκευής Αρναίας. Οι συμμετέχοντες, αφού χωριστούν σε αντίπαλες ομάδες, κάνουν ρίψεις κόκκινων αυγών στο χορτάρι. Νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα πετάξει το αυγό όσο πιο μακριά γίνεται χωρίς αυτό να σπάσει.

Παλαιοχώρι

«Του χαλκού τ’ αλώνι» και το «Μαύρο Αλώνι»

Στο Παλαιοχώρι αναβιώνει το έθιμο «του Χαρ’κού τ’ αλώνι». Στον παλαιό ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ γίνεται τρισάγιο και μετά γίνεται ένα μεγάλο γλέντι. Ο χορός και το έθιμο λέγεται Τ΄ χαλκού τ΄αλώνι και αναφέρεται στη σφαγή των κατοίκων του Παλαιοχωρίου.