Ο εφιάλτης μιας βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας τρομάζει την κυβέρνηση που καλείται να βαδίσει και να σχεδιάσει την επόμενη μέρα μέσα σε ένα ήδη ναρκοθετημένο οικονομικό περιβάλλον. Ενδεικτικά, το βασικό σενάριο (δηλαδή το «καλό σενάριο») έκθεσης του ΔΝΤ προβλέπει για φέτος ύφεση 10% στην Ελλάδα, τη μεγαλύτερη στην Ευρωζώνη με εκτίναξη της ανεργίας στο 22,5% (235.000 άνεργοι). Η πρόβλεψη αυτή εδράζεται στον καίριο ρόλο που παίζει ο τουρισμός στην ανάπτυξη της οικονομίας. Το Ταμείο πάντως αναμένει ανάκαμψη της οικονομίας από το 2021 με ανάπτυξη 5,1%. Ο υπουργός οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας συμμερίζεται τις προβλέψεις της Κομισιόν για ύφεση 5% – 10% φέτος, προβλέποντας γρήγορο «γύρισμα» της οικονομίας στην ανάπτυξη την επόμενη χρονιά.
Τα μέχρι τώρα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων στόχο είχαν να μετριάσουν τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομική δραστηριότητα. Η επόμενη μέρα της κρίσης όμως απαιτεί ένα πλάνο ανάταξης της οικονομίας με στοχευμένα μέτρα ανά κλάδο για να επανεκκινηθεί η οικονομική δραστηριότητα.
Η πορεία του τουρισμού αποτελεί τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο της κυβέρνησης με τις προβλέψεις να είναι ιδιαίτερα ζοφερές, ενώ κανείς δεν γνωρίζει πότε θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία. Τις επόμενες μέρες αναμένεται να ανακοινωθεί και στοχευμένο πακέτο στήριξης του τουρισμού.
Εκπέμπουν SOS oι ξενοδόχοι
Τις δραματικές επιπτώσεις του κορονοϊού στα ξενοδοχεία αποτυπώνει ανάγλυφα έρευνα του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων. Κάνοντας αναγωγή στον συνολικό ξενοδοχειακό πληθυσμό, η απώλεια ξενοδοχειακού τζίρου για το 2020 εκτιμάται σε 1,2 δισ. ευρώ για τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας και σε 3,26 δισ. ευρώ για τα εποχικής. Η συνολική εκτιμώμενη απώλεια φτάνει στο δυσθεώρητο ύψος των 4,46 δισ. ευρώ (σχετικό ρεπορτάζ στη σελίδα 46).
Με αναγωγή εκτιμάται πως οι ανάγκες χρηματοδότησης φτάνουν τα 498 εκατ. ευρώ για τα ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας και 1,29 δισ. ευρώ για τα εποχικής. Συνολικά η ανάγκη χρηματοδότησης διαμορφώνεται στα 1,79 δισ. ευρώ.
Στο μέτωπο της φορολογίας το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδας προτείνει άμεση μείωση του ΦΠΑ στο 6% στη διαμονή και στο 13% στην εστίαση με μακροπρόθεσμη ισχύ (τουλάχιστον 3 χρόνια) ζητώντας ταυτόχρονα για τα ξενοδοχεία που θα ανοίξουν (εποχικής και συνεχούς λειτουργίας) επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών από το άνοιγμα μέχρι τον Απρίλιο 2021.
Σε ό,τι αφορά τις τραπεζικές ρυθμίσεις το ΞΕΕ ζητά χορήγηση κεφαλαίων κίνησης με εγγύηση του δημοσίου και χαμηλό επιτόκιο ενώ παράλληλα προτείνει δημιουργία πλαισίου για την μακροχρόνια αποπληρωμή των υφιστάμενων δανείων.
Την ίδια στιγμή, ο Economist εκτιμά πως το πλήγμα του κορονοϊού στον ελληνικό τουρισμό θα είναι συντριπτικό με την ελληνική οικονομία να πλήττεται παραπάνω από τις οικονομίες άλλων κρατών λόγω της μεγάλης εξάρτησης του ΑΕΠ από τον τουριστικό κλάδο.
Τι σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο
Το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να επαναλάβει και να διευρύνει τα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων και τον Μάιο (επίδομα 800 ευρώ, επιστρεπτέα προκαταβολή) με στόχο να μείνει «ζωντανός» και την επόμενη μέρα της κρίσης ο παραγωγικός ιστός της χώρας.
Ένα πρόσθετο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών που θα έχει αφήσει πίσω του ο κορονοϊός με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας θα ανακοινωθεί πιθανότατα το φθινόπωρο, αν βεβαίως τα πράγματα εξελιχθούν βάσει του καλού σεναρίου που επεξεργάζεται το οικονομικό επιτελείο και η… οικονομική πανδημία τελειώσει μέχρι τον Ιούνιο.
Οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται να προχωρήσουν αφορούν μείωση εταιρικού φόρου (πιθανόν στο 20% ) και μείωση εισφορών ούτως ώστε να βοηθηθεί η ανάταξη της οικονομίας.
Τα πάντα όμως εξαρτώνται από τις… διαθέσεις του COVID-19. Το μέγεθος της ύφεσης, η διάρκειά της, οι επιπτώσεις της κρίσης στον τουρισμό και στην ανεργία καθώς και ο τελικός λογαριασμός των μέτρων που θα κληθεί να λάβει η κυβέρνηση για να κρατήσει όρθια την οικονομία είναι σε άμεση συνάρτηση με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας.
Ποιοι άνεργοι θα λάβουν τα 400 ευρώ
Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 400 ευρώ για 155.000 μακροχρόνια ανέργους που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός αφορά, όσους απέκτησαν την ιδιότητα του μακροχρόνια ανέργου και ξεπέρασαν τους 12 μήνες συνεχούς εγγεγραμμένης ανεργίας. Συνεπώς, θα τη λάβουν όσοι από την 1η Απριλίου 2019 έως και τη δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, παραμένουν άνεργοι και δεν έλαβαν το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας.
*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 18-19 Απριλίου 2020