«Η λέξη πανδημία δεν χρησιμοποιείται εύκολα ή χωρίς προσοχή. Είναι μια λέξη που αν χρησιμοποιηθεί εσφαλμένα μπορεί να προκαλέσει αδικαιολόγητο πόνο ή την αίσθηση πως η μάχη χάθηκε, οδηγώντας σε αχρείαστη αγωνία και θάνατο» δήλωσε ο δρ. Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγιέσους, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί πάνω από 118.000 κρούσματα σε 114 χώρες και 4.291 άνθρωποι έχουν πεθάνει, είπε ο Τέντρος, σημειώνοντας πως οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν. Ο Οργανισμός προέβλεπε από τα τέλη Φλεβάρη πως ο ιός ενδέχεται να εξελιχθεί σε πανδημία.
Θυμίζουμε πως από τις πρώτες ημέρες, όταν και τα κρούσματα αυξάνονταν ραγδαία στην Κίνα και παρά τις παραινέσεις επιστημόνων από όλο τον κόσμο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίσταζε να χαρακτηρίσει την έξαρση του κορωνοϊού ως επιδημία.
“Thousands more are fighting for their lives in hospitals.
In the days and weeks ahead, we expect to see the number of #COVID19 cases, the number of deaths, and the number of affected countries climb even higher”-@DrTedros #coronavirus
— World Health Organization (WHO) (@WHO) March 11, 2020
Η πρώτη φορά που ένας κορωνοϊός οδηγεί σε πανδημία, λέει ο ΠΟΥ
Ο διευθυντής των προγραμμάτων εκτάκτων καταστάσεων του ΠΟΥ, δρ Μάικ Ράιαν δήλωσε πως η χρήση της λέξης «πανδημία» για τον χαρακτηρισμό του κορωνοϊού δεν αλλάζει τα μέτρα αντιμετώπισής του, με τον κίνδυνο να έχει διαμορφωθεί σε «πολύ υψηλό» παγκοσμίως από τα τέλη του Φλεβάρη. Επιπλέον, η διαπίστωση αυτή δεν αλλάζει την αντιμετώπιση του ΠΟΥ απέναντι στην πανδημία, ούτε τις ενέργειες που πρέπει να ακολουθήσουν οι χώρες.
Είναι η πρώτη φορά που ο ΠΟΥ παρατηρεί πως ένας κορωνοϊός προκαλεί μια πανδημία και απευθύνει έκκληση καθημερινά στις χώρες, ώστε να λάβουν πιο δραστικά μέτρα. Από τις 118.000 περιπτώσεις ασθενών, σε 114 χώρες παγκοσμίως, περισσότερο από το 90% των περιπτώσεων επικεντρώνεται σε μόλις τέσσερις χώρες, ενώ δύο από αυτές σημειώνουν σημαντική υποχώρηση της επιδημίας.
«Όλες οι χώρες θα πρέπει να βρουν την ισορροπία μεταξύ της προστασίας της υγείας και του περιορισμού των οικονομικών και κοινωνικών ανωμαλιών, αλλά και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» σημείωσε ο Δρ. Τέντρος.
Ιταλία και Ιράν στην πρώτη γραμμή του κορωνοϊού
Ο Ράιαν ανέφερε πως το Ιράν και η Ιταλία βρίσκονται τώρα στην πρώτη γραμμή του κορωνοϊού, αλλά προειδοποίησε πως άλλες χώρες «θα βρεθούν σε αυτή την κατάσταση πολύ σύντομα».
Παράλληλα είπε πως η κατάσταση στο Ιράν είναι «πολύ σοβαρή» και πως ο Οργανισμός θέλει να δει περισσότερη παρακολούθηση και περισσότερη φροντίδα τους ασθενείς. Το Ιράν «κάνει το καλύτερο που μπορεί» αλλά έχει ελλείψεις εξοπλισμού, τόνισε.
Τα τέσσερα σημεία κλειδί στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού
Συνοψίζοντας τα βασικά στάδια για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, ο ΠΟΥ ανέφερε τέσσερα σημεία που θα βοηθήσουν σημαντικά ώστε να ξεπεραστεί το πρόβλημα.
Προετοιμασία και ετοιμότητα
Εντοπισμό, προστασία και αντιμετώπιση
Μείωση της μετάδοσης
Καινοτομία και γνώση
Βίντεο: Ενημέρωση του ΠΟΥ για τις εξελίξεις γύρω από τον κορωνοϊό
Επιστήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έδωσαν τα νεότερα γύρω από την πανδημία του κορωνοϊού.
Media briefing on #COVID19 with @DrTedros. #coronavirus https://t.co/aPFXT3ex5y
— World Health Organization (WHO) (@WHO) March 11, 2020
Πώς ορίζεται η πανδημία
Με τον όρο πανδημία, ορίζεται μια αύξηση, συχνά αιφνίδια, στον αριθμό περιπτώσεων μιας ασθένειας, η οποία ξεπερνά το αναμενόμενο. Ο ορισμός της πανδημίας αναφέρεται συνήθως σε μια ασθένεια που ξεπερνά τα σύνορα και συχνά αφορά μεγάλο αριθμό ανθρώπων.
Πανδημίες έχουν προκαλέσει στο παρελθόν η ευλογιά και η φυματίωση. Μία από τις πιο καταστροφικές πανδημίες ήταν ο «Μαύρος Θάνατος», ο οποίος σκότωσε κατ ‘εκτίμηση 75-200 εκατομμύρια ανθρώπους τον 14ο αιώνα.
Στο πρόσφατο παρελθόν πανδημίες έχουν χαρακτηριστεί η Ισπανική Γρίπη το 1918, το AIDS/HIV, ο ιός της γρίπης Η1Ν1 το 2009 και τώρα ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2.
Τι σημαίνει η κήρυξη πανδημίας
Μεταξύ των πρώτων μέτρων που συνεπάγεται η κήρυξη «πανδημίας» είναι ο περιορισμός ή και η απαγόρευση των μετακινήσεων, αλλά και κήρυξη καραντίνας σε ολόκληρων περιοχών ή και ολόκληρων χωρών.
Σύμφωνα με το σύστημα ετοιμότητας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) υπάρχει μια κλιμακωτή διαβάθμιση κάθε επιδημικής νόσου προκειμένου να φτάσει να χαρακτηριστεί πανδημία.
Οι φάσεις αυτές είναι οι ακόλουθες:
Φάση 1: Ο ιός υπάρχει μόνο στα ζώα χωρίς να προκαλεί λοίμωξη στους ανθρώπους
Φάση 2: Ένας ζωικός ιός έχει προκαλέσει λοίμωξη σε άνθρωπο
Φάση 3: Σποραδικά κρούσματα ή τοπικά εντοπισμένες περιπτώσεις κρουσμάτων σε ανθρώπους και μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο αλλά χωρίς να απειλείται το κοινωνικό σύνολο
Φάση 4: Ο κίνδυνος πανδημίας είναι μεγάλος αλλά όχι βέβαιος
Φάση 5: Εξάπλωση της επιδημικής νόσου μεταξύ ανθρώπων σε περισσότερες από μία χώρες του ΠΟΥ
Φάση 6: Οι επιδημικές εκδηλώσεις σε επίπεδο κοινότητας βρίσκονται σε τουλάχιστον μία ακόμη χώρα σε διαφορετική περιοχή του ΠΟΥ από τη φάση 5.Η παγκόσμια πανδημία είναι πλέον γεγονός.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κήρυξη πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) δεν έχει την έννοια της υποχρεωτικότητας ως προς την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων. Άρα κάθε χώρα μπορεί να εφαρμόσει τη δική της δέσμη μέτρων για τον περιορισμό της επιδημικής νόσου αλλά και σε συνάρτηση αυτών που αποφασίζονται σε πανευρωπαϊκό ή παγκόσμιο επίπεδο.
Σύμφωνα ωστόσο με το σχέδιο ετοιμότητας του ΠΟΥ, οι εθνικές κυβερνήσεις των χωρών σε περίπτωση πανδημίας πρέπει «λάβουν μέτρα για την πλήρη ενεργοποίηση του συστήματος υγείας (υποδομών και προσωπικού) σε εθνικό και τοπικό επίπεδο», επίσης αν χρειαστεί να μπορούν να παρέχουν στους πολίτες ατομικά μέτρα προστασίας (γάντια, μάσκες, αντισηπτικά κ.λπ.) αλλά και να μοιράσουν αντι-ιϊκά και άλλα ιατρικά εφόδια, όπως προβλέπει το εθνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Η κήρυξη πανδημίας αποφασίζεται επίσης και για να κινητοποιήσει έθνη και κράτη, όταν διαπιστώνεται αδράνεια, ώστε να ληφθούν άμεσα μέτρα διαχείρισης της επιδημικής νόσου.
Η κήρυξη πανδημίας στην περίπτωση του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 δεν σημαίνει ότι οι χώρες πρέπει να κάνουν κάτι διαφορετικό απ’ ότι ήδη κάνουν για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Σε κάθε περίπτωση οι κρατικοί μηχανισμοί να είναι σε πλήρη δραστηριοποίηση και να αναβαθμίσουν την ετοιμότητα των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και να εντατικοποιήσουν την πληροφόρηση των πολιτών για τους κινδύνους που απορρέουν από την επιδημική νόσο και την εφαρμογή των τρόπων προστασίας.
Τέλος, να εντοπίζουν, να θέτουν σε καραντίνα, να ελέγχουν και να χορηγούν θεραπεία σε κάθε ασθενή, κάνοντας παράλληλα εκτεταμένη ιχνηλάτηση των επαφών του πάσχοντα προς αναχαίτιση της διασποράς του λοιμογόνου παράγοντα στην κοινότητα.