Ένα ποντιακό λαϊκό δρώμενο, οι Μωμόγεροι (γνωστό και ως Μωμόεροι ή Μωμοέρια), το οποίο λαμβάνει χώρα το 12ήμερο Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Θεοφάνια με ευχετηριακό χαρακτήρα, αναβίωσε σήμερα για δεύτερη χρονιά στα Ν. Μουδανιά. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Δήμο Ν. Προποντίδας, τον Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού και τον Σύλλογο Ποντίων Ν. Προποντίδας “ΑΨΙΜΟΝ”, σε συνεργασία με το Ελληνικό Σωματείο Διάσωσης και Διάδοσης Πολιτιστικής Κληρονομιάς “ΟΙ ΜΩΜΩΓΕΡΟΙ”.
Οι Μωμόγεροι χόρεψαν και τραγούδησαν με τη συνοδεία ποντιακή λύρας και νταουλιού στους δρόμους της αγοράς των Ν. Μουδανιών και στο Δημαρχείο, όπου τους υποδέχθηκε ο Δήμαρχος Μ. Καρράς, τον οποίο μάλιστα κατέστησαν συμμέτοχο του εθίμου. Τον έβαλαν να κλέψει τη νύφη, ώστε στη συνέχεια να συλληφθεί και να πληρώσει για να κερδίσει την ελευθερία του. Στη συνέχεια το κέφι τους διαδόθηκε σ΄όλη την αγορά και ο κόσμος ενώθηκε μαζί τους σε ένα γλέντι που στήθηκε στην πλατεία.
Η ονομασία του δρώμενου προέρχεται από τις λέξεις μίμος και γέρος, που συνδέονται με τις μιμητικές κινήσεις των πρωταγωνιστών-γερόντων, ενώ κατ’ άλλους υπάρχει σύνδεση με τον αρχαιοελληνικό θεό Μώμο, ο οποίος ήταν ο θεός της χλεύης και του σκώμματος, της ειρωνείας και του σαρκασμού, προσωποποίηση της κοροϊδίας και της αποδοκιμασίας.
Στο δρώμενο αυτό παρουσιάζεται η αναγέννηση της φύσης με την αλλαγή του νέου έτους και έχει σκοπό σάτιρας. Αναπαρίσταται η ιστορία του Κιτί Γοτσά. Στο έθιμο αυτό, παραδοσιακά μέρος των συμμετεχόντων φοράνε τομάρια ζώων, όπως λύκων και τράγων, ενώ άλλοι ντύνονται με στολές ανθρώπων οπλισμένων με σπαθιά και έχουν την μορφή γεροντικών προσώπων. Οι πρωταγωνιστές είναι τρεις, ο γέρος Κιτί Γοτσά, η νύφη και ο “αράπης”. Η αλλαγή του χρόνου και η αναγέννηση της φύσης συμβολίζεται με τη νύφη η οποία ερωτοτροπεί με τον νέο (ο νέος είναι ο χαρακτήρας “αράπης”). Στο δρώμενο εναλλάσσεται η απαγωγή της νύφης από τον νέο “αράπη” με τον γέρο Κιτί Γοτσά.
Στα τέλη του 2016 η Διακυβερνητική Επιτροπή της Σύμβασης για την Διαφύλαξη της ‘Αυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ενέκρινε την πρόταση του υπουργείου Πολιτισμού και ενέγραψε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της ‘Αυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας’ (Ουνέσκο) το εθιμικό δρώμενο των Μωμόγερων.