Κ. Μάλαμα: Η ΝΔ ακυρώνει τις προκηρύξεις για την αξιοκρατική στελέχωση φορέων του πολιτισμού

Τοποθέτηση της Κυριακής Μάλαμα, βουλευτή Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ στο σχέδιο νόμου “Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα”.

“Ευχαριστώ κύριε πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω την τοποθέτησή μου επί του νομοσχεδίου με ένα γενικό σχόλιο, το οποίο αφορά στον τρόπο νομοθέτησης της νέας κυβέρνησης. Φαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία θυμάται το λαμπρό παρελθόν της και επιστρέφει στη συνήθεια του να νομοθετεί νύχτα, να συμπιέζει χρονικά περιθώρια και να αγνοεί θεσμοθετημένες διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης και ορθής νομοπαρασκευαστικής πρακτικής. Τα νομοσχέδια που μας έχει καταθέσει η κυβέρνηση αυτό τον πρώτο μήνα, έρχονται ως κομήτες κι ακυρώνουν στην πράξη τις βαρύγδουπες προγραμματικές της δηλώσεις για “επιτελικό κράτος”, για “καλή διακυβέρνηση” και για “ισχυροποίηση της νομοθετικής εξουσίας”.

Ως προς την ουσία του νομοσχεδίου, δεν θα μπορούσα να μην ξεκινήσω την αναφορά μου από ένα ζήτημα αξιοκρατίας, διαφάνειας και χρηστής διοίκησης. Η Νέα Δημοκρατία όλο το προηγούμενο διάστημα “κράδαινε τη ρομφαία” της αξιοκρατίας στην επιλογή ανθρώπων σε θέσεις ευθύνης. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται τώρα είναι γιατί, εφόσον παραμένει δεσμευμένη σε αυτές τις θέσεις, σπεύδει να ακυρώσει με το άρθρο 89 του νομοσχεδίου, τις διαδικασίες δημόσιας προκήρυξης για τις θέσεις διευθυντών και καλλιτεχνικών διευθυντών στο Εθνικό Θέατρο, στο Ελληνικό Φεστιβάλ, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Ποιό είναι το μοντέλο που θέλει να υπηρετήσει η ΝΔ στον πολιτισμό; Εκείνο της αξιοκρατίας, της διαφάνειας και της προστασίας του ως κοινωνικό αγαθό ή αυτό που είχε υπηρετήσει και στο παρελθόν, των ημετέρων, της παράκαμψης διαδικασιών, της έλλειψης λογοδοσίας και της παράδοσης των πάντων στην αγορά;

Το ίδιο ερώτημα τίθεται και για τους σχεδιασμούς της για το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων κι Απαλλωτριώσεων. Τι ακριβώς επιδιώκει η νέα Υπουργός Πολιτισμού στο θέμα αυτό; Η εξωστρέφεια που λέει ότι επιθυμεί ταυτίζεται με την άκρατη εμπορευματοποίηση των μουσείων της χώρας; Θέλει το Ταμείο να μην έχει στον επίκεντρό του τον πολιτισμό και την διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά αυστηρά την εμπορική διαχείριση των οικονομικών και των εσόδων των μουσείων;

Με τα άρθρα 87 και 88 του νομοσχεδίου θεσμοθετείται ο πλήρης κομματικός έλεγχος του ΤΑΠΑ, με τη πλειοψηφία των νέων μελών του να είναι κομματικά επιλεγμένοι Γενικοί Γραμματείς άλλων υπουργείων, άσχετοι με τον πολιτισμό και οι οποίοι θα συνεπικουρούνται από διορισμένους μετακλητούς υπαλλήλους. Αυτή η στόχευση δείχνει ξεκάθαρα την διάθεση για κομματικό έλεγχο του ΤΑΠΑ και για εμπορευματοποίηση των πολιτιστικών αγαθών.

Σε σχέση με τα υπόλοιπα ζητήματα του νομοσχεδίου, θα ήθελα να αναφερθώ συνοπτικά στα ζητήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η Νέα Δημοκρατία ονειρεύεται έναν αυτοδιοικητικό χάρτη “μπλέ”, όπου ο “δήμαρχος ηγεμόνας” δεν θα έχει κανένα θεσμικό φραγμό στην λήψη σημαντικών αποφάσεων, δεν θα είναι υποχρεωμένος να ενδιαφέρεται για την άποψη του δημοτικού συμβουλίου, δεν θα υφίσταται δημοκρατικό έλεγχο, δεν θα υποχρεούται να λογοδοτεί για τα πεπραγμένα του. Το κυβερνών κόμμα φοβάται την απλή και άδολη αναλογική στην τοπική αυτοδιοίκηση, γιατί ξέρει ότι με τον τρόπο αυτό θα φανερωθούν αρκετοί σκελετοί από τα ντουλάπια της διακυβέρνησης των αιρετών του.

Η δημοκρατία στην τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να εμβαθύνει μόνο όταν η συμμετοχή στις κρίσιμες αποφάσεις αφορά και την αντιπολίτευση, όταν τα δημοτικά συμβούλια έχουν ρόλο σημαντικό στον έλεγχο των πολιτικών επιλογών. Εμείς, λοιπόν, λέμε ότι η σπουδή της νέας κυβέρνησης να αλλάξει μία μεταρρύθμιση που αγκαλιάστηκε από τις τοπικές κοινωνίες δείχνει ότι το κυβερνών κόμμα θέλει να επιστρέψει στο παλιό μοντέλο τοπικής διακυβέρνησης, που δεν καταπολέμησε τη διαφθορά στης αυτοδιοίκηση, που δημιούργησε κατεστημένα και πελατειακά δίκτυα, που μεγέθυνε προβλήματα αντί να τα λύσει.

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ και στο ζήτημα του ακαδημαϊκού ασύλου. Είναι σαφές ότι η Ελλάδα διαφοροποιείται ιστορικά από άλλες χώρες στο θέμα αυτό διότι η ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα είναι ο ζωντανός φορέας της μνήμης της φοιτητικής εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Η θεσμοθέτηση του ακαδημαϊκού ασύλου αποτελεί στο πλαίσιο αυτό μία ιστορική και κοινωνική δημοκρατική κατάκτηση. Το θέμα της παραβατικότητας και της εγκληματικότητας δεν υπάρχει μόνο στον χώρο των πανεπιστημίων. Υπάρχει και σε πάρα πολλές περιοχές που δεν σχετίζονται με το ακαδημαϊκό άσυλο, για λόγους οικονομικούς, κοινωνικούς και άλλους. Επίσης, η διεθνής εμπειρία λέει ότι η αστυνομοκρατία δεν λύνει το πρόβλημα της εγκληματικότητας αλλά το μετατοπίζει αλλού. Σας ευχαριστώ.”

Δείτε την oμιλία της Κυριακής Μάλαμα, βουλευτή Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ στο σχέδιο νόμου “Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση και άλλα επείγοντα ζητήματα”.