Ο χώρος των ραφιών με τα ελαιόλαδα κάποτε στα σούπερ μάρκετ ήταν για τους περισσότερους καταναλωτές ένας χώρος ρουτίνας.
Το λάδι ελιάς ήταν και είναι συνυφασμένο με την ελληνική κουζίνα και κουλτούρα, γεγονός που οδηγούσε τους Έλληνες στην αγορά του με μηχανικό τρόπο, αφού κάποτε η τιμή του ήταν κοντά με αυτή ενός μπουκαλιού με νερό.
Δεν ήταν τυχαίο άλλωστε ότι το ελαιόλαδο για τα σούπερ μάρκετ θεωρούταν «κράχτης» όταν έμπαινε σε προσφορά, αφού η αγορά ελαιολάδου μπορούσε να συνδυαστεί με άλλες αγορές προϊόντων που είχαν υψηλότερη τιμή.
Αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν. Η χρυσαφί γωνιά με τις φιάλες ελαιολάδου, πολλές εξ αυτών με πώμα ασφαλείας, όπως τα αρώματα ή τα αποσμητικά, προκαλεί στρες στους καταναλωτές.
Οι τιμές προ πολλού διψήφιες για το λίτρο, που σε ορισμένες περιπτώσεις έφτασε να αγγίξει και τα 20 ευρώ.
Τα πράγματα έχουν καλυτερέψει όπως έλεγαν και οι εκτιμήσεις τον περασμένο Οκτώβριο, όμως η κατάσταση είναι δύσκολη.
Η φετινή ελαιοκομική περίοδος αναμένεται σχετικά καλύτερη από την καταστροφική περσινή, αλλά όλο αυτό θα πάρει καιρό μέχρι να μεταφραστεί σε μειωμένη τιμή προϊόντος στο ράφι του σούπερ μάρκετ.
Βέβαια η αποκλιμάκωση – Άγνωστο το πότε
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωση Ελαιολάδου, Μανώλη Γιαννούλη, «το ελαιόλαδο που υπάρχει σήμερα ως απόθεμα πρέπει να καλύψει τις ανάγκες μέχρι την επόμενη ελαιοκομική περίοδο, η οποία ξεκινά τέλος Οκτωβρίου και αρχές Νοεμβρίου.
Αυτό σημαίνει ότι για Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο οι ανάγκες πρέπει να καλυφθούν από τις ήδη υπάρχουσες ποσότητες.
«Οι ποσότητες αυτές επαρκούν μεν όπως φαίνεται, αλλά δεν είναι άνετο το ισοζύγιο», εξηγεί στην Voria.gr ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής.
Με δεδομένο ότι το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης είναι σφιχτό, δεν διαφαίνεται σημαντική αποκλιμάκωση της τιμής μέχρι την επόμενη ελαιοκομική περίοδο.
«Πιθανόν τον Σεπτέμβριο όπου θα μένει ένας μήνας πριν την παραγωγή και τα αποθέματα είναι υψηλά λόγω προηγούμενης χαμηλής κατανάλωσης, ίσως υπάρξει τότε μια μείωση της τιμής.
Ωστόσο δεν μπορούμε να προβλέψουμε το τι θα γίνει μέχρι τότε, αλλά μεγάλες διακυμάνσεις δεν μπορούν να υπάρξουν», σημειώνει ο κ. Γιαννούλης, λέγοντας μάλιστα πως η αποκλιμάκωση της τιμής είναι βέβαιη όμως δεν μπορούμε να το ξέρουμε από τώρα.
Ρυθμιστής η Ισπανία
Οι πρώτες ενδείξεις της καρπόδεσης στα ελληνικά ελαιοχώραφα είναι ιδιαίτερα θετικές, με τους παραγωγούς όμως να αναμένουν τις καιρικές συνθήκες των επόμενων μηνών ώστε να προβούν σε εκτιμήσεις της παραγωγής τους.
Όμως σε ένα προϊόν διεθνώς εμπορεύσιμο όπως είναι το ελαιόλαδο, η τιμή δεν εξαρτάται από την ελληνική παραγωγή, που αποτελεί το 10% περίπου της παγκόσμιας παραγωγής.
Η πιο σημαντική παράμετρος είναι η ισπανική παραγωγή που αποτελεί το 50% της παγκόσμιας παραγωγής.
«Τον άλλο μήνα θα έχουμε τις προβλέψεις για την ισπανική παραγωγή που θα είναι και ο δείκτης, ο οποίος θα δώσει τη δυνατότητα μιας καταρχήν εκτίμησης για το πού θα κινηθούν οι τιμές την επόμενη ελαιοκομική περίοδο», αναφέρει ο Μανώλης Γιαννούλης.
Σύμφωνα με πηγές από την Ισπανία, οι παραγωγοί προσβλέπουν σε μια καλή σοδειά το προσεχές φθινόπωρο, προσπαθώντας να κρατήσουν με νύχια και με δόντια το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης το προσεχές διάστημα, μιας και οι ανάγκες λόγω του υπερτουρισμού είναι τεράστιες.
Οι τιμές παραγωγού στην ιβηρική χερσόνησο μπορούν να ξεκινήσουν από 7,90 € – 8,00 €/κιλό μέχρι και να φτάσουν τα 8,50 € – 9,00 €/κιλό στο έξτρα παρθένο εξαιρετικής ποιότητας.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν πως οι Ισπανοί τυποποιητές γυρνούν το βλέμμα ακόμα και στην Τουρκία για εισαγωγή χύμα ελαιολάδου, ώστε να καλύψουν τυχόν ανεπάρκεια στα ισπανικά αποθέματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τουρκία λόγω της εκτεταμένης ακαρπίας σε όλη τη Μεσόγειο έχει βάλει προσωρινό μπλόκο στις εξαγωγές χύμα ελαιολάδου, κάτι που η Μαδρίτη πιέζει την Άγκυρα και τον Ταγίπ Ερντογάν να άρει, ώστε να διευκολυνθεί η ισπανική αλλά και η παγκόσμια αγορά.
Την ίδια ώρα, οι καλές ενδείξεις σε Ιταλία, Τυνησία και Τουρκία, μεταφράζονται σε μια ικανοποιητική παραγωγή το προσεχές φθινόπωρο, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου.
Βασικός παράγοντας είναι φυσικά και τα καιρικά φαινόμενα, αφού στη μεσογειακή λεκάνη δέντρα γεμάτα με καρπό μετά από έναν πρώιμο ξαφνικό καύσωνα θα χάσουν τη μισή παραγωγή.
Άλλωστε το καλοκαίρι και το φθινόπωρο οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν σε συνδυασμό με την υγρασία ευνοούν την εμφάνιση ασθενειών όπως το γλοιοσπόριο, που μπορεί να καταστρέψει τη μισή παραγωγή.
Όσο για τα αποθέματα που υπάρχουν τώρα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Διεπαγγελματικής, παρά τις αυξημένες τιμές και τη μειωμένη ζήτηση, είναι δύσκολο να μείνουν ως στοκ.
«Το ελαιόλαδο πάντα πουλιέται, δεν μένει, το θέμα είναι σε τι τιμή θα πουληθεί», σημειώνει ο κ. Γιαννούλης, λέγοντας μάλιστα ότι πέρυσι ευνοήθηκε η πλευρά του παραγωγού και όχι του καταναλωτή στο εμπόριο λαδιού, αφού η δεύτερη ομάδα είχε την ευκαιρία στο παρελθόν να αγοράζει σε πολύ χαμηλές τιμές.
Μέτρια τα πράγματα στη Χαλκιδική
Την ίδια ώρα στη Χαλκιδική, που χτυπήθηκε σφοδρά από την περσινή ακαρπία, τα ελαιόδεντρα που παράγουν κατά βάση επιτραπέζια ελιά δείχνουν σημάδια ανάκαμψης, όχι όμως εντυπωσιακής.
«Βρισκόμαστε στο στάδιο της καρπόδεσης. Η καλύτερη εικόνα θα υπάρχει περίπου σε ένα 15νθήμερο, όπου θα ξεκαθαρίσει το τι καρπό θα δώσουν τελικά τα δέντρα», λέει στη Voria ο πρόεδρος του Ελαιοκομικού Συνεταιρισμού Καλυβών Χαλκιδικής, Θανάσης Χαλάτης.
Με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για μια μέτρια έως καλή χρονιά, οι παραγωγοί της Χαλκιδικής επιζητούν βροχές το επόμενο διάστημα, με την άνοδο της θερμοκρασίας όμως να θεωρείται ανησυχητική, με πολλούς να έχουν ξεκινήσει ποτίσματα, ώστε να αποφύγουν τυχόν καταστροφές.
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ξαφνικές βροχές που σημειώθηκαν δεν έφεραν το λεγόμενο «κρόκιασμα», το μπουμπούκι δηλαδή πριν την ανθοφορία, με αποτέλεσμα τα «σταφύλια», όπως αποκαλούνται οι ταξιανθίες της ελιάς, να σαπίσουν.
«Τα δέντρα θεωρούνται ξεκούραστα, που σε συνδυασμό με την υψηλού κόστους φροντίδα που γίνεται στη Χαλκιδική θα φέρουν φέτος αποτελέσματα, ωστόσο το ταμείο θα γίνει όταν οι ελιές μπουν στο τελάρο», καταλήγει ο κ. Χαλάτης.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νέων Φλογητών, Παύλος Γιαλαγκολίδης, εξηγεί ότι η παραγωγή εκτιμάται ως αναιμική στα ελαιοχώραφα των ορεινών περιοχών που όπως λέει «μπορεί να οφείλεται στη μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ μέρας και νύχτας, αφού υπάρχει εναλλαγή υψηλής θερμοκρασίας στα όρια του καύσωνα με το φως του ήλιου, ενώ τις νυχτερινές ώρες ο υδράργυρος κάνει βουτιά, επηρεάζοντας πιθανώς τα δέντρα».
Όπως λέει ωστόσο η εικόνα για την παραγωγή θα είναι καλύτερη όταν ο καρπός φτάσει στο λεγόμενο μέγεθος φακής.
Πηγή: voria.gr