Μία από τις πολλές σελίδες που συνθέτουν τη συναρπαστική ιστορία του Ελληνικού Αποικισμού αποπειράται να αφηγηθεί η περιοδική έκθεση «Από τον Νότο στον Βορρά: αποικίες των Κυκλάδων στο βόρειο Αιγαίο», που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Η έκθεση, η οποία άνοιξε τις πύλες της για το κοινό στις 12 Ιουλίου και θα διαρκέσει έως τον Αύγουστο του 2020, επικεντρώνεται στο φαινόμενο του αποικισμού του βόρειου Αιγαίου από τους Κυκλαδίτες, λίγο πριν από τα μέσα του 7ου αι. π.Χ. όταν οι Άνδριοι σε συνεργασία με τους Χαλκιδείς ίδρυσαν αποικίες στην ανατολική Χαλκιδική και τον Στρυμονικό κόλπο και οι Πάριοι εγκαταστάθηκαν στη Θάσο και στη Θασιακή Περαία.
Στόχος της εκθεσιακής αφήγησης, όπως αναφέρει το Αρχαιολογικό Μουσείο, είναι να διερευνηθούν: τα αίτια, οι συνθήκες και τα κίνητρα της εκδήλωσης του αποικιακού ρεύματος από την Πάρο και την Άνδρο στο βόρειο Αιγαίο, τα ιδιαίτερα αλλά και τα κοινά χαρακτηριστικά των μητροπόλεων και των αποικιών τους, η συμβολή των θαλάσσιων δρόμων στη διαμόρφωση πολιτιστικών και εμπορικών δικτύων στον αιγαιακό χώρο και ευρύτερα, η επαφή και η αλληλεπίδραση των αυτοχθόνων πληθυσμών με τους αποίκους, οι απαρχές της διαμόρφωσης της κοινής ελληνικής πολιτιστικής παράδοσης.
Η έκθεση αναπτύσσεται σε δύο αίθουσες. Η πρώτη αίθουσα είναι αφιερωμένη στη μητρόπολη Άνδρο παρουσιάζοντας τις πόλεις της Ζαγορά και Υψηλή, και τις αποικίες της, Άκανθο, Σάνη, Στάγειρα και Άργιλο. Στη δεύτερη αίθουσα παρουσιάζονται η μητρόπολη Πάρος και η αποικία της Θάσος, καθώς και τρεις από τις αποικίες της Θάσου στην απέναντι ακτή, η Νεάπολη, η Οισύμη και η Γαληψός.
Η αφήγηση ακολουθεί την ιστορική διαδρομή των πόλεων -μητροπόλεων και αποικιών- ενσωματώνοντας μυθολογικές αναφορές, φιλολογικές και επιγραφικές μαρτυρίες, τα ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα, αλλά και ενδιαφέροντα στοιχεία άλλων πρόσφατων σχετικών μελετών, όπως ανθρωπολογικές, αρχαιοβοτανικές κ.ά. Επίσης, με στόχο τη δημιουργία ενός ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα παρουσιάζονται ‘προφίλ’ επώνυμων κατοίκων των πόλεων, όπως ο Πάριος Αρχίλοχος και ο Σταγειρίτης Αριστοτέλης, αλλά και μικρές ιστορίες των ανώνυμων, που άφησαν απτά τα ίχνη τους μέσα από τα υλικά κατάλοιπα: ιστορίες ερωτικής ζήλιας, άτυχων θανάτων, πολύτιμων φυλακτών, μαγειρικής στην κουζίνα, άωρων θανάτων, λεπτών χειρουργικών επεμβάσεων και πολλές άλλες δίνουν την ευκαιρία στον σημερινό επισκέπτη να συνδεθεί άμεσα με τους ανθρώπους του παρελθόντος.
Καινοτομία της έκθεσης αποτελεί η δημιουργία ενός δεύτερου επιπέδου αφήγησης που απευθύνεται σε παιδιά. Σε συγκεκριμένα σημεία της έκθεσης αναπτύσσονται παιδικές γωνιές όπου με ειδικό εποπτικό υλικό και hands-on εκθέματα τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία μέσω διάδρασης να γνωρίσουν πτυχές της καθημερινότητας των αρχαίων, όπως η χρήση της γραφής, η μαγειρική και ο αθλητισμός.
Συνολικά, παρουσιάζονται, για πρώτη φορά μαζί, 478 αντικείμενα των συλλογών του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, των Εφορειών Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, Σερρών, Καβάλας – Θάσου, της Νομισματικής Συλλογής Alpha Bank και του Μουσείου Εκμαγείων ΑΠΘ μαζί με κείμενα, εικόνες και αναπαραστάσεις.
Στις 7 Αυγούστου, στις 12μμ, διοργανώνεται θεματική ξενάγηση στην έκθεση, η οποία θα πραγματοποιηθεί από αρχαιολόγο του Μουσείου με την επίδειξη του εισιτηρίου εισόδου. Για την ξενάγηση απαραίτητη είναι η τηλεφωνική κράτηση στο 2313 310 201 (Δευτ.- Παρ. 08.00 έως 15.00).
