Εικόνες της Ινδίας και της Πίνδου

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Μηνύματα αισιοδοξίας. Σε εποχές σκληρές και δύσκολες, ντοκιμαντέρ σαν το «Ο εξ αίματος αδελφός» που ακολουθεί τη διαδρομή ενός νεαρού Αμερικανού από το Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ σε μια φτωχική κοινότητα της Ινδίας όπου αφιερώνει ψυχή και σώμα στα παιδιά του τοπικού ιδρύματος που πάσχουν από AIDS, σε κάνουν να πιστεύεις πως υπάρχει ακόμη ελπίδα γι’ αυτόν τον (άδικο) κόσμο.

Απόλυτα ταιριαστό για το κλείσιμο της αυλαίας ενός πολυσυλλεκτικού φεστιβάλ, λόγω των συγκινήσεων που προσφέρει στον θεατή, το ντοκιμαντέρ του Στιβ Χούβερ βραβεύτηκε με το Βραβείο Κοινού που αφορά σε ξένη παραγωγή άνω των 45 λεπτών και προβλήθηκε μετά την απονομή των βραβείων στην τελετή λήξης του 15ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου αιώνα το βράδυ του Σαββάτου.

Μήνυμα αλληλεγγύης
Παρόμοιο μήνυμα αλληλεγγύης και αλτρουισμού εκπέμπει και ο «Μανάβης» του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, επίσης βραβευμένος με το Βραβείο Κοινού άνω των 45′ για ελληνική παραγωγή.

Ενα ντοκιμαντέρ – αφοπλιστικά ζωηρό πορτρέτο των ανθρώπων της ελληνικής επαρχίας, φτιαγμένο όπως φαίνεται με πολλή αγάπη γι’ αυτήν, έτσι όπως ευλαβικά ακολουθεί στη διάρκεια των διαφορετικών εποχών του χρόνου, έναν μανάβη – πωλητή από τα Τρίκαλα, τη γυναίκα του και τα παιδιά τους στη μία φορά την εβδομάδα διαδρομή με το φορτηγό τους προς τα απομακρυσμένα χωριά της Πίνδου.

Η επαρχία της Ελλάδας και η σημασία της στην εποχή της κρίσης βρίσκεται στο επίκεντρο και του «Little land» (Ελλάδα/Γαλλία) του Νίκου Νταγιαντά (βραβείο WWF και βραβείο ΕΡΤ3 εξ ημισείας με τις «Νομάδες του χειμώνα», ελβετικής παραγωγής) φανερώντας μια συγκεκριμένη τάση των Ελλήνων ντοκιμαντεριστών (στην παρέα αυτή ανήκει και το ιδιαίτερης, γκρίζας οπτικής «Στον λύκο» των Χριστίνα Κουτσοσπύρου και Αράν Χιουζ).

Στις βραβεύσεις του φεστιβάλ διακρίθηκαν και τα ντοκιμαντέρ: «Μια κληρονομιά: Με την ψυχή στο στόμα» της Κυριακής Μάλαμα και «Η υψηλή τιμή του χρυσού» (Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Μ. Βρετανία) του Ρος Ντόμονι με το Βραβείο Κοινού για ταινίες κάτω των 45′, «They glow in the dark» του Π. Ευαγγελίδη και «Μέρη μιας οικογένειας» (Ολλανδία, Μεξικό) του Διέγο Γκουτιέρες με τα βραβεία FIPRESCI, «Playing with fire» της Αννέτας Παπαθανασίου με το Βραβείο ΕΡΤ «Doc on air», «Λέγε με Κούτσου» (ΗΠΑ) των Κ. Φ. Ράιτ και Μάλικα Ζουχάλι-Ουόρολ με το Βραβείο Διεθνούς Αμνηστείας και «Aunty» (Ιταλία/Ισπανία) των Σάλβα Μουνιόθ και Μανού Γκερόσα με το βραβείο Docs in progress.

Το επετειακό αφιέρωμα «15 χρόνια Φεστιβάλ. Μια συναρπαστική διαδρομή», με συνολικά 36 ντοκιμαντέρ του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, «ταξιδεύει» στην Αθήνα από 28 Μαρτίου έως 7 Απριλίου, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

ΑΝΤΑ ΔΑΛΙΑΚΑ
adaliaka@pegasus.gr

«Ελπίζω ότι το Φεστιβάλ θα ξαναβρεί την ουσιαστική του ταυτότητα»

Οσο πυκνό ήταν το δελτίο Τύπου του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης για την τελετή λήξης, άλλο τόσο ελλιπές ήταν στα όσα είπε επί σκηνής ο Νίκος Τσαγκαράκης, κριτικός κινηματογράφου και μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI).

Ακριβέστερα, δεν συμπεριλάμβανε ούτε λέξη από τις επισημάνσεις του πριν ανακοινώσει την ετυμηγορία της FIPRESCI για το Καλύτερο Ελληνικό Ντοκιμαντέρ. «Μια απόφαση», όπως είπε ο κ. Τσαγκαράκης, «που λάβαμε σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας, … ανεμπόδιστοι από κάθε είδους, κρυμμένη κάτω από προσχήματα, λογοκρισία, σαν αυτή που άσκησε το Φεστιβάλ στον συνάδελφο Νίκο Αρτινό, εξαιρώντας τον από τους προσκεκλημένους κριτικούς της φετινής διοργάνωσης μετά τις προφανώς ενοχλητικές του δηλώσεις τον Νοέμβριο».

Τότε, ο κ. Αρτινός, ως μέλος της FIPRESCI κι αυτός, είχε αναφερθεί από τη σκηνή του «Ολύμπιον» στην ύποπτη απόφαση του Φεστιβάλ να εξορίσει την Πανελλήνια Ενωση Κριτικών Κινηματογράφου από την τελετή λήξης, όπου παραδοσιακά απένειμε τα βραβεία της. Η δήλωσή του σήμανε την τιμωρία του με ποινή αποκλεισμού από το ΦΝΘ και την αντίδραση της ΠΕΚΚ, που σε ανακοίνωσή της την προηγούμενη Τετάρτη έκανε λόγο για «φασίζουσα νοοτροπία και κατάχρηση εξουσίας» εκ μέρους του καλλιτεχνικού διευθυντή Δημήτρη Εϊπίδη.

Την επομένη, το Φεστιβάλ προσπάθησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, με μια απάντηση όπου λίγο έως πολύ απέδιδε το «κόψιμο» του δημοσιογράφου σε οικονομική στενότητα. Εκφράζοντας συμπαράσταση στον συνάδελφο, επαναλαμβάνουμε όσα είπε ο κ. Τσαγκαράκης στην ολοκλήρωση των δηλώσεών του: «Προσωπικά καταδικάζω την απαράδεκτη αυτή ενέργεια και θέλω να ελπίζω ότι το Φεστιβάλ θα ξαναβρεί την ουσιαστική του ταυτότητα ως ένας πολιτιστικός θεσμός που προάγει την ελευθερία του λόγου και την ανοχή σε διαφορετικές απόψεις».

Ρόμπυ Εκσιέλ