Ντοκιμαντέρ για όλα και για όλους!
Τριάντα έξι ταινίες που προβλήθηκαν στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης παρουσιάζονται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας
Ντοκιμαντέρ-σταθμοί στην ιστορία του φεστιβάλ Εικόνες του 21ου Αιώνα θα προβληθούν σε ένα επετειακό αφιέρωμα με τίτλο «15 χρόνια Φεστιβάλ. Μια συναρπαστική διαδρομή», που θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 28 Μαρτίου έως 7 Απριλίου, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48, μετρό Κεραμεικός).
Η «Εταιρεία» των Τζένιφερ Άμποτ και Μαρκ Άκμπαρ (2003), μια από τις πρώτες ταινίες που έριξαν φως στο παρασκήνιο των πολυεθνικών εταιρειών, η συγκινητική «Ιστορία της καμήλας που δάκρυσε» των Μπιαμπασούρεν Νταβά και Λουίτζι Φαρλόνι (2003), αλλά και η «Φαιά ουσία» (2004), το ντοκιμαντέρ στο οποίο ο Τζο Μπέρλιντζερ αναζητεί τα ίχνη του αυστριακού ναζιστή επιστήμονα δρ. Χάινριχ Γκρος, ενός από τους υπεύθυνους για το πρόγραμμα ευθανασίας των ναζιστών είναι μερικές από τις 36 ταινίες που θα προβληθούν στην Ταινιοθήκη.
Ντοκιμαντέρ που αποκαλύπτουν αθέατες όψεις της ζωής μας, αγαπήθηκαν και εντυπώθηκαν στη μνήμη, συναρπάζουν και προβληματίζουν, ανοίγουν παράθυρο στον κόσμο. Πολλά από αυτά προβάλλονται για πρώτη φορά στην Αθήνα.
Η αυλαία του αφιερώματος θα ανοίξει με το ντοκιμαντέρ «Νοσταλγώντας το φως» του χιλιανού Πατρίσιο Γκουσμάν, τιμώμενου προσώπου στο εφετινό φεστιβάλ που αυτές τις μέρες πραγματοποιείται στην Θεσσαλονίκη. Υπαρξιακό δοκίμιο, στο οποίο με ποιητική διάθεση ο Γκουσμάν αναμοχλεύει όλα όσα τον συγκινούν και τον παρακινούν ως άνθρωπο και ως δημιουργό. Ενα πολιτικό σχόλιο για τα «φαντάσματα» που κληρονόμησε στη Χιλή το καθεστώς Πινοσέτ.
Αναλυτικά οι ταινίες
1. «18 κιλά αγάπη»/ 39 Pounds of Love HΠΑ, 2005 του Ντάνι Μένκιν
Η ταινία αφηγείται την ιστορία του Άμι Ανκίλεβιτς, ενός 3-D animator που ζει στο Ισραήλ και του οποίου η σωματική κίνηση περιορίζεται σ’ ένα δάχτυλο του αριστερού του χεριού.
2. «Ένα λιοντάρι στο σπίτι»/ Α Lion in The House ΗΠΑ, 2006 του Στίβεν Μπόγκναρ
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο ογκολόγος του Νοσοκομείου Παίδων του Σινσινάτι προσκάλεσε τους βραβευμένους ντοκιμαντερίστες Στίβεν Μπόγκναρ και Τζούλια Ράικερτ να παρακολουθήσουν πέντε παιδιά και τις οικογένειές τους καθώς πορεύονταν στον δύσκολο δρόμο της θεραπείας κατά του καρκίνου.
3. «Ο πρέσβης»/ The Ambassador, Δανία, 2011 του Μαντς Μπρίγκερ
Αναδεικνύει τόσο την τραγική όσο και την κωμική πλευρά του αλλόκοτου και κρυφού κόσμου της αφρικανικής διπλωματίας, όπου οι κλέφτες διαμαντιών και οι διεφθαρμένοι πολιτικοί κυκλοφορούν ελεύθεροι.
4. «Μωρά “Made in India”» / Babies Μade in India, Ινδία, 2009 της Στεφανί Λεμπρίν
Παρακολουθούμε την εξέλιξη της Ινδίας στο μεγαλύτερο εργοστάσιο μωρών στον πλανήτη, μία από τις λίγες χώρες στον κόσμο που επιτρέπει τη χρηματοδότηση της παρένθετης μητρότητας.
5. «Συλλαμβάνοντας τους Φρίντμαν» / Capturing the Friedmans, ΗΠΑ, 2002 του Άντρου Τζαρέκι
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο πατέρας και ο μικρός γιος της οικογένειας Φρίντμαν κατηγορήθηκαν για σεξουαλική κακοποίηση ανήλικων αγοριών. Ο μεγάλος γιος της οικογένειας επιμένει ότι οι κατηγορίες είναι ψευδείς και παραχώρησε στον σκηνοθέτη Άντρου Τζαρέκι βίντεο με τις οικογενειακές στιγμές των Φρίντμαν ως τεκμήριο.
6. «Η ιστορία της καμήλας που δάκρυσε» / The Story of the Weeping Camel, Γερμανία-Μογγολία, 2003 των Μπιαμπασούρεν Νταβάα, Λουίτζι Φαλόρνι
Άνοιξη στην έρημο Γκόμπι, στην Ανατολική Μογγολία. Μια οικογένεια νομάδων βοσκών βοηθούν στη γέννα τις καμήλες τους. Ειδικά μία καμήλα έχει πάρα πολύ δύσκολο τοκετό, αλλά τελικά, με τη βοήθεια της οικογένειας, γεννιέται ένα σπάνιο άσπρο καμηλάκι.
7. «Docville – Λασκάρεως 99, Αθήνα», Ελλάδα, 2011 της Κατερίνας Πατρώνη
Πρώτο επεισόδιο της σειράς ντοκιμαντέρ Docville που χωρίς σχόλιο καταγράφει τη ζωή στις ελληνικές πόλεις σήμερα, σε καιρό κρίσης.
8. «Αναζητώντας τις αδελφές Παπέν» / In search for the Papin sisters, Γαλλία, 2000 του Κλοντ Βεντουρά
Στο Λε Μαν, 2 Φεβρουαρίου 1933, δύο υπηρέτριες, οι αδελφές Παπέν, σκότωσαν την εργοδότρια τους, Μαντάμ Λανσελέν, και την κόρη της, Ζενεβιέβ. Η συναρπαστική ιστορία τους είναι το θέμα του ντοκιμαντέρ.
9. «Τα κορίτσια απ’ την Γκαέα» / Gaea Girls, Μεγ. Βρετανία, 2000 των Κιμ Λοντζινότο, Τζέινο Ουίλιαμς
Μια ματιά πάνω στον κόσμο της ιαπωνικής γυναικείας πάλης με πρωταγωνίστριες τέσσερις κοπέλες εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους.
10. «Φαιά ουσία»/Gray Matter, HΠA, 2004 του Τζο Μπέρλιντζερ
Ο Τζο Μπέρλιντζερ αναζητεί τα ίχνη του 89χρονου αυστριακού γιατρού Χάινριχ Γκρος, ενός από τους υπεύθυνους του προγράμματος «ευθανασίας» των Ναζί
11. «Το τελευταίο τρένο του γυρισμού» / Last train home, Kαναδάς, 2009 του Λίσι Φάιν
Διερεύνηση όχι μόνο της μελλοντικής μοίρας του ατόμου μέσα σ’ αυτή τη χαοτική κοινωνική εξέλιξη της Κίνας αλλά και των οφελών όπως και των ζημιών σ’ έναν αγώνα δρόμου που θα κρίνει την επόμενη υπερδύναμη του κόσμου.
12. «Φθινοπωρινό χρυσάφι» / Autumn Gold, Γερμανία-Αυστρία, 2010 του Γιαν Τένχαβεν
Η ταινία αφηγείται την ιστορία πέντε αθλητών καθώς προετοιμάζονται για το παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου. Φιλόδοξος στόχος, πόσω μάλλον αφού οι επίδοξοι αυτοί πρωταθλητές είναι μεταξύ 80 και 100 χρόνων….
13. «Το κινητό σινεμά των ονείρων» / Battu’s Bioscope, Πολωνία-Γερμανία-Γαλλία, 1998 του Αντρέι Φίντικ
Ενα ταξίδι στην Ιδνία με το κινητό σινεμά του κυρίου Mπατού από την Kαλκούτα, ή αλλιώς το «Bιοσκόπιο του Mπατού», ένα πολύχρωμο όχημα, που περιέχει μια παλιά, σοβιετική μηχανή προβολής, μερικά λευκά πανιά, και αρκετά χιλιόμετρα κινηματογραφικού φιλμ.
14. «Η Λαβ και η Nταϊάν» / Love and Diane, Γαλλία-HΠA, 2002, της Τζένιφερ Ντουόρκιν
Ύστερα από εξίμισι χρόνια ζωής σε ορφανοτροφείο, η Λαβ πηγαίνει να ζήσει πάλι με τη μητέρα της, Νταϊάν, η οποία φαίνεται να έχει κάνει μια καινούργια αρχή απεξαρτημένη από το κρακ. Τρεις από τις τέσσερις κόρες της κι ο μοναδικός εναπομείνας γιος της -ο μεγαλύτερος αυτοκτόνησε- έρχονται να ζήσουν μαζί της. Θα τα καταφέρουν;
15. «Η λέσχη των τυχερών ανθρώπων» /Lucky People Center international, Σουηδία, 1998 των Έρικ Πάουζερ, Γιόχαν Σέντερμπεργκ
Κολάζ ήχων και εικόνων, μονταρισμένο στο ρυθμό της technoκαι houseμουσικής, απ’ όπου παρελαύνει μια σειρά από απίθανους χαρακτήρες. Ανάμεσα τους, ένας Θιβετιανός μοναχός, ένας Αμερικανός ράπερ, μια πορνοστάρ, ένας φακίρης, μια ιέρεια του βουντού, ένας στρατευμένος οικολόγος κι ένας ειδικός επί των πιθηκοειδών.
16. «Μαρτσέλα» / Marcela, Τσεχία, 2006, της Χελένα Τρεστίκοβα
Μπροστά στα μάτια του θεατή ξεδιπλώνονται όλα τα προβλήματα της ζωής της Μαρτσέλα, μιας συνηθισμένης γυναίκας από την Τσεχία (αρχικά η ταινία ήταν μέρος μιας εικοσαετούς μελέτης της τσεχικής τηλεόρασης με θέμα την έγγαμη ζωή στην Τσεχία αλλά τα γεγονότα που συνέβησαν στη ζωή της Μαρτσέλα προκάλεσαν ένα κύμα αλληλεγγύης από την τσέχικη κοινωνία, που τη στήριξε οικονομικά και ψυχολογικά)
17. «Αγνοείται ο Άλεν» /Missing Allen, Γερμανία, 2001 του Κρίστιαν Μπάουερ
Ο σκηνοθέτης Κρίστιαν Μπάουερ γύρισε επτά ταινίες σε συνεργασία με τον εικονολήπτη Άλεν Ρος,΄ο οποίος κάποια στιγμή εξαφανίστηκε. Όταν ο Άλεν δηλώθηκε ως αγνοούμενος, χωρίς να έχει καμιά άλλη πληροφορία, ο Μπάουερ άρχισε την έρευνά του και αυτό είναι το θέμα της ταινιας.
18. «Να πεθάνω όρθια» / Die Standing Up, Μεξικό, 2011 της Χακαράντα Κορέα
Γεμάτο ανατροπές και εναλλάσσοντας αρχειακό υλικό με συνεντεύξεις και σινεμά παρατήρησης, το ντοκιμαντέρ σκιαγραφεί το πορτρέτο της ακτιβίστριας Ιρίνα Λάγιεβσκα και την καθημερινότητά της στο πλευρό της συντρόφου της, Νελίντα.
19. «Σάρκα μου και αίμα μου» /My Flesh and Blood, HΠΑ, 2002 του Τζόναθαν Καρς
Η ταινία καταγράφει τη ζωή της Σούζαν Τομ και των 11 υιοθετημένων παιδιών της, που όλα τους έχουν ειδικές ανάγκες, σε μια περίοδο κατά την οποία ένα από τα παιδιά της απειλεί να διχάσει ανεπανόρθωτα την οικογένεια.
20. «Εννιά γερά δόντια» /Nine Good Teeth, HΠΑ, 2002 του Άλεξ Χάλπερν
Ίσως το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό αυτού του ντοκιμαντέρ είναι η επιμονή του σκηνοθέτη Άλεξ Χάλπερν να ξεθάψει ακόμα και τις πιο οδυνηρές πλευρές της μυθολογίας της οικογένειάς του, με τρόπο κυνικό και ασυμβίβαστο.
21. «Νοσταλγώντας το φως» /Nostalgia for the Light, Xιλή-Γαλλία-Ισπανία-Γερμανία, 2010 του Πατρίσιο Γκουσμάν
Υπαρξιακό δοκίμιο, στο οποίο με ποιητική διάθεση ο Γκουσμάν αναμοχλεύει όλα όσα τον συγκινούν και τον παρακινούν ως άνθρωπο και ως δημιουργό. Συχρόνως, ένα πολιτικό σχόλιο για τα «φαντάσματα» που κληρονόμησε στη Χιλή το καθεστώς Πινοσέτ.
22. «Οι εραστές της Αξού»/ The Lovers from Axos, Ελλάδα-Γερμανία, 2007, του Νίκου Λυγγούρη
Κρήτη, Ψηλορείτης, χωριό Αξός. Η 69χρονη Μαρία υφαίνει στον αργαλειό της. Ο 73χρονος Γιώργος, καθισμένος δίπλα της, την κοιτάζει. Η αγάπη του Γιώργου και της Μαρίας, που γνωρίστηκαν παιδιά, όχι μόνο κρατάει ακόμα, αλλά με τον καιρό μεγαλώνει…
23. «Ένας τυχερός ελέφαντας»/ One Lucky Elephant, HΠΑ, 2010, της Λίσα Λίμαν
Γυρισμένο στη διάρκεια δέκα χρόνων, το ντοκιμαντέρ διερευνά τις συνέπειες της αιχμαλωσίας άγριων ζώων, χωρίς να αγνοεί ούτε στιγμή την ευαίσθητη ιστορία αγάπης που βρίσκεται στο κέντρο του.
24. «Άσωτοι γιοι» /Prodigal Sons, HΠΑ, 2008 της Κίμπερλι Ριντ
Η ιστορία μιας κοπέλας που σε μια επετειακή συνάντηση με τους συμμαθητές της απ’ το λύκειο, ανακαλύπτει ότι έχει εξ αίματος συγγένεια με τον Όρσον Ουέλς και τη Ρίτα Χέιγουορθ.
25. «Μετά λύπης, σας πληροφορούμε» /Regret to Inform, HΠΑ, 1998 της Μπάρμπαρα Σόνμπορν
Η ιστορία μίας γυναίκας, για το ταξίδι που έκανε στο Βιετνάμ είκοσι χρόνια μετά το θάνατο που βρήκε εκεί ο άντρας της, αλλά και η ιστορία των γυναικών που συνάντησε, γυναικών που σημαδεύτηκαν από τον πόλεμο.
26. «Σαγιόμι» /Sayome, Ελλάδα, 2011 του Νίκου Νταγιαντά
Υιοθετημένη από τον παππού της σε πολύ μικρή ηλικία, η Σαγιόμι μεγάλωσε σ’ ένα απομακρυσμένο χωριό της Ιαπωνίας, χωρίς να γνωρίζει τους γονείς της. Στα είκοσι δύο της έφυγε από την Ιαπωνία, ακολουθώντας έναν Έλληνα ναυτικό ώς την Κρήτη. Τριάντα πέντε χρόνια αργότερα, ο θάνατος της μητέρας της την οδηγεί και πάλι στην Ιαπωνία.
27. «Την ήξερα όταν ήταν αγόρι» /She’s a Boy I Knew, Καναδάς, 2007 της Γκουέν Χόουερθ
Μέσα από αρχειακό υλικό και κινούμενα σχέδια, η σκηνοθέτις καταγράφει τη μεταμόρφωσή της από άντρα σε γυναίκα, κυρίως μέσα από τα λόγια της αγχώδους αλλά γεμάτης αγάπη οικογένειάς της, του καλύτερού της φίλου και της συζύγου της.
28. «Η αδελφή Χέλεν» /Sister Helen, HΠΑ, 2002 των Ρομπ Φρούκτμαν, Ρεμπέκα Καμίζα/Rebecca Cammisa
Μετά το θάνατο του άντρα και των δύο γιων της, η Χέλεν θεραπεύτηκε από τον αλκοολισμό της και έγινε καλόγρια. Παρότι κόντευε τα 70, άνοιξε έναν ιδιωτικό ξενώνα για αποθεραπευόμενους αλκοολικούς στο Νότιο Μπρονξ, όπου ζει με 21 άντρες.
29. «Χαμογελώντας σε εμπόλεμη ζώνη» /Smiling in a War Zone – And the Art of Flying in Kabul, Δανία-Σουηδία-Γερμανία-Φινλανδία, 2005 των Μάγκνους Μπέιγμαρ, Σιμόνε Άαμπεργκ Κερν
Εχοντας διαβάσει στην εφημερίδα για μια 16χρονη Αφγανή που ονειρεύεται να γίνει πιλότος της πολεμικής αεροπορίας, η Σιμόνε, καλλιτέχνις και πιλότος αποφασίζει να βρει την Αφγανή και να τη βοηθήσει να πραγματοποιήσει το όνειρό της.
30. «Οι σκάλες»/Τhe Staircase, Γαλλία, 2004 του Ζαν-Ξαβιέ ντε Λεστράντ
Μια παράξενη υπόθεση αστυνομικής υφής, με ήρωα έναν άντρα, τον Μάικλ Πίτερσον, ο οποίος κατηγορήθηκε για την δολοφονία της γυναίκας του ενώ εκείνος ισχυριζόταν ότι ήταν δυστύχημα (έπεσε από τις σκάλες). συλλαμβάνεται.
31. «Sugartown – Οι γαμπροί», Ελλάδα, 2006 του Κίμωνα Τσακίρη
Προκειμένου να εκπληρώσει την προεκλογική του δέσμευση να βρει γυναίκες στους εργένηδες της περιοχής του (περιοχή της Ζαχάρως, ενός μικρού δήμου της Δυτικής Πελοποννήσου), ο δήμαρχος σχεδιάζει ένα ταξίδι αναζήτησης νυφών στην Ρωσία.
32. «Τα παιδία δεν παίζει», Ελλάδα, 2009, των Αγγέλας Ανδρικοπούλου, Αργύρη Τσεπελίκα
Η προσπάθεια μιας παρέας παιδιών της Πάτρας να διεκδικήσουν χώρο για παιχνίδι.
33. Η εταιρεία/The Corporation, Kαναδάς, 2003 των Μαρκ Άκμπαρ και Τζένιφερ Άμποτ
Αντικείμενο έρευνας ο ισχυρότερο θεσμός της εποχής μας: την εταιρεία. Μια καταγραφή της ιστορίας του θεσμού και του πώς έφτασε σήμερα να κυριαρχεί.
34. Το μοναστήρι/The Monastery: Mr. Vig and the Nun, Δανία, 2006, του Περνίλ Ρόζε Γκρένγιερ
Η ιστορία του 82χρονου άγαμου κυρίου Βιγκ, ο οποίος ποτέ δεν γνώρισε την αγάπη, και της αδελφής Αμβροσίας, μίας νεαρής Ρωσίδας μοναχής, η οποία κατά τύχη -ή επειδή έτσι της ήταν γραφτό- γίνεται μέρος της ζωής του.
35. «Ζήτω οι αντίποδες!»/ Vivan las antipodas!, Γερμανία-Ολλανδία-Αργεντινή-Χιλή, 2011 του Βίκτορ Κοσακόφσκι
Ποιος είναι ο συντομότερος δρόμος από το Έντρε Ρίος της Αργεντινής για την κινεζική μητρόπολη της Σανγκάης; Μια ευθεία γραμμή που περνάει από το κέντρο της γης, αφού αυτές οι δύο πόλεις είναι αντίποδες: βρίσκονται σε διαμετρικά αντίθετες θέσεις στην επιφάνεια της γης. Ένα όμορφο, γαλήνιο ηλιοβασίλεμα στο Έντρε Ρίος αντιπαραβάλλεται με τους θορυβώδεις δρόμους της βροχερής Σανγκάης. Άνθρωποι που ζουν στην ερημιά συνδέονται με ανθρώπους που σκάβουν δίπλα σ’ ένα ηφαίστειο.
36. «Από πού πάμε σπίτι μας;» / Which Way Home, HΠΑ, 2009 της Ρεμπέκα Καμίζα
Ασυνόδευτοι ανήλικοι μετανάστες στη διαδρομή τους μέσα από το Μεξικό, καθώς προσπαθούν να φτάσουν στις ΗΠΑ.