Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες, οι οποίοι αναφέρουν πως λόγω της απότομης μετάβασης από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο σε ανεξέλεγκτης προέλευσης καύσιμα υλικά για τα τζάκια έχει δημιουργηθεί ένα τόσο πυκνό νέφος αιθαλομίχλης στον ελληνικό ουρανό, που θυμίζει το Λονδίνο των αρχών της δεκαετίας του ΄50, όταν καταγράφηκαν περισσότεροι από 20.000 θάνατοι από αναπνευστικά και καρδιακά προβλήματα.
Η αιθαλομίχλη «πνίγει» τον ελληνικό ουρανό. Αυτό διατείνονται οι επιστήμονες, αυτό το βλέπουμε και όλοι, περπατώντας στους δρόμους, ακόμη και στις γειτονιές της Αθήνας. Πέρα από τη μυρωδιά, που κυριαρχεί ακόμη και στους σταθμούς του Μετρό της πόλης, το αποδεικνύουν και οι επιστημονικές μετρήσεις.
Τα επίπεδα του μονοξειδίου του άνθρακα και τα αιωρούμενα σωματίδια, τουλάχιστον διπλασιάστηκαν και σε ορισμένες περιοχές τριπλασιάστηκαν. Μάλιστα, στην Ελλάδα το φαινόμενο βαίνει επιδεινούμενο, όποτε υπάρχει άπνοια και οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη συσσώρευση των ρύπων.
Έως τις 31/12/2011 οι αιωρούμενοι ρύποι στο λεκανοπέδιο Αττικής μειώνονταν κατά εντυπωσιακό ρυθμό που αποδίδεται στη σταδιακή αποβιομηχάνιση της περιοχής, λόγω της οικονομικής κρίσης. Από το 2012 η εικόνα άλλαξε και οι ρύποι άρχισαν και πάλι να αυξάνονται.
Ο καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας και ακαδημαϊκός, Χρήστος Ζερεφός, εξηγεί στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων πώς η αιθαλομίχλη αυξήθηκε από απρογραμμάτιστη και αναγκαία καύση πάσης φύσεως ξύλινων και άλλων προϊόντων για να ζεσταθούν οι κάτοικοι της Ελλάδας. Το αποτέλεσμα ήταν οι άνθρωποι, υπό τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες, να κινδυνεύουν να εκτεθούν σε επικίνδυνους ρύπους, πολλοί εκ των οποίων έχουν κατηγορηθεί ως καρκινογόνοι.
Αναφορικά με τα μικροσωματίδια, οι σύγχρονοι λέβητες πέλετς προσεγγίζουν τα επίπεδα εκπομπών των καυστήρων πετρελαίου. Ωστόσο, θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι τα μικροσωματίδια από την καύση ξύλου είναι λιγότερο τοξικά από τα μικροσωματίδια από την καύση πετρελαίου, ενώ θεωρούμε ότι έχουν μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (σε αντίθεση με το πετρέλαιο).
Γενικότερα, σύμφωνα με τους ειδικούς, νέφος καπνομίχλης, σχηματίζεται όταν υπάρχει υψηλή συγκέντρωση ρύπων, όπως μονοξειδίου του άνθρακα, διοξειδίου του θείου και αιωρούμενων σωματιδίων, σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη σχετική υγρασία.
Οι ενώσεις άνθρακα που απελευθερώνονται από τις καύσεις στα τζάκια και στις ξυλόσομπες, εγκλωβίζονται μέχρι και τις πρώτες πρωινές ώρες σε υψόμετρο 500- 1000 μέτρων εξαιτίας του φαινομένου της θερμοκρασιακής αναστροφής στην ατμόσφαιρα. Στρώματα αέρα με διαφορετική θερμοκρασία δημιουργούν ένα «ταβάνι», που εμποδίζει τη διαφυγή των ρύπων.
Σημειώνεται ότι τα σωματίδια ρύπων με πολύ μικρή διάμετρο, που είναι εισπνεύσιμα, ενοχοποιούνται για την πρόκληση βλαβών στο καρδιογγειοαναπνευστικό σύστημα.
