Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ- ΘΡΑΚΗΣ 2007-2013» εντάχθηκε η πρόταση της 10ης Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων για τη χρηματοδότηση της Στερέωσης Πύργου 10 και αποκατάστασης πύργων 14 και 19 του Διατειχίσματος της Ν.Ποτίδαιας, στο πλαίσιο του αρχαιολογικού περιπάτου της Ν.Ποτίδαιας. Η πρόταση αξιολογήθηκε θετικά και επιλέχτηκε για χρηματοδότηση με προϋπολογισμό 317.273 €.
Το διατείχισμα της Κασσανδρείας αποτελεί το σημαντικότερο οχυρωματικό έργο στη Χαλκιδική. Εντάσσεται στα μεγάλα έργα του Ιουστινιανού, όπως αναφέρει ο ιστορικός Προκόπιος, και διατηρείται στο μεγαλύτερο τμήμα του. Η συνέχιση των ανασκαφών, η αναστήλωση και αποκατάσταση του τείχους, οι διαμορφώσεις του περιβάλλοντος χώρου θα αναδείξουν το σημαντικότατο αυτό μνημείο και συγχρόνως θα το καταστήσουν προσεγγίσιμο και ευανάγνωστο στους χιλιάδες επισκέπτες της Χαλκιδικής.
Το έργο περιλαμβάνει τους πύργους 10 (πύλη εισόδου), 14, 19 και την άμεση γειτονία τους. Η είσοδος στο διατείχισμα βρισκόταν στο κέντρο περίπου του ισθμού. Πρόκειται για μια τοξωτή πύλη πάνω από την οποία υψωνόταν ο πύργος 10. Μεγάλα και ογκώδη τμήματα των τοιχοποιιών του πύργου έχουν καταπέσει ή έχουν μετατοπιστεί από τη θέση τους και ισορροπούν σήμερα στηριζόμενα μεταξύ τους. Οι πύργοι 14 και 19 είναι οι ψηλότερα σωζόμενοι πύργοι του δυτικού μέρους του διατειχίσματος και παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα συντήρησης και στερέωσης, ενώ έχουν δυνατότητες για άμεση ανάδειξη.
Η μελέτη της 10ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων που αφορά την προστασία και ανάδειξη του διατειχίσματος της Ποτίδαιας και όλου του αρχαιολογικού χώρου στην παραλία του τοπικού διαμερίσματος είχε παρουσιαστεί στο Δημοτικό Συμβούλιο Μουδανιών το Νοέμβριο του 2009. Στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου τότε συμμετείχαν και εκπρόσωποι φορέων και κάτοικοι της Ποτίδαιας.
Ο προϊστάμενος της 10ης Εφορίας Ιωάννης Ταβλάκης είχε παρουσιάσει την ολοκληρωμένη μελέτη που έχει εκπονήσει η υπηρεσία του, σύμφωνα με την οποία περιλαμβάνονται παρεμβάσεις που προστατεύουν και αναδεικνύουν την περιοχή. Παράλληλα οι δημοτικοί σύμβουλοι και οι κάτοικοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν σχετικό βίντεο εικονικής πραγματικότητας για το πως θα είναι η παραθαλάσσια ζώνη της Ποτίδαιας αν εφαρμοστεί η συγκεκριμένη μελέτη.
«Πρόκειται για μια πολύ σημαντική μελέτη, ο προϋπολογισμός της οποίας ανέρχεται στα 10 εκατομμύρια ευρώ. Οι μελετητές μας, επειδή γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου το έργο, «έσπασαν» τη μελέτη σε τρεις φάσεις, προκειμένου να γίνει ευκολότερη η χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση» ανέφερε ο κ.Ταβλάκης.
Τι προβλέπει η συνολική μελέτη
Οι μελετητές προτείνουν να κατασκευαστεί «αρχαιολογικός περίπατος» σε επαφή με την εξωτερική πλευρά του τείχους, καθιστώντας ορατή την κύρια όψη του, σ΄ όλα τα τμήματά του. Οι ιδιαιτερότητες της σχέσης του μνημείου με το τοπίο, σε συνδυασμό με τη μεγάλη κλίμακα του έργου, οδήγησαν στην αντιμετώπιση της μελέτης σε τέσσερις διακριτούς τομείς.
Στον πρώτο τομέα, όπου και η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο, προτείνεται η τοποθέτηση περιπτέρου υποδοχής επισκεπτών, καθιστικού και ενημερωτικών πινακίδων, η διαμόρφωση χώρου στάθμευσης και η δημιουργία ξύλινης πλατφόρμας στην εξωτερική πλευρά του τείχους και στη στάθμη του αρχικού του εδάφους.
Στο δεύτερο τομέα, ο οποίος περιλαμβάνει το τμήμα του τείχους, που απέχει σημαντικά από την ακτογραμμή, προτείνεται η πεζοδρόμηση του παραλιακού άξονα, ώστε να λειτουργήσει ως συνέχεια του “αρχαιολογικού περιπάτου”, καθώς και συμπληρωματικά η δημιουργία ποδηλατοδρόμου.
Στον τρίτο τομέα, δηλαδή στην περιοχή όπου ο δρόμος απομακρύνεται αρκετά από το τείχος, γίνεται μια νέα χάραξη περιπάτου με πάρκο, μονοπάτια και καθιστικά.
Στον τέταρτο (την περιοχή του διατειχίσματος που βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στο νερό), η διαδρομή εκτρέπεται πάνω στο τείχος μέσω της διαμόρφωσης μιας επίπεδης επιφάνειας.
Ο “αρχαιολογικός περίπατος” ολοκληρώνεται στον «Πύργο του Θερμαϊκού», ο οποίος, λόγω του μεγάλου ύψους του, είναι δυνατό να λειτουργήσει ως παρατηρητήριο της περιοχής. «Πρόκειται για μια πρόταση ανάδειξης του μνημείου χωρίς συνέπειες στην αρχαιολογική φυσιογνωμία του. Αντίθετα, γίνεται συστηματική προσπάθεια να ενταχθεί το μνημείο στα δρώμενα του οικισμού» είπε ο κ.Ταβλάκης.
Ιστορικά
Το διατείχισμα, αποτελούσε σημαντικό οχυρωματικό έργο για την προστασία της Κασσανδρείας, πόλης που έχτισε ο Κάσσανδρος το 316 π.Χ. στη θέση της αρχαίας Ποτίδαιας. Στις γραπτές πηγές το διατείχισμα μνημονεύεται για πρώτη φορά από τον ιστορικό Προκόπιο τον 6ο αιώνα μ.Χ., ο οποίος το χαρακτηρίζει ως μεγάλο έργο του Ιουστινιανού, που αν και ήταν παλαιότερο, όταν καταστράφηκε, ανακατασκευάστηκε από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου.
Σε κάτοψη το διατείχισμα αναπτύσσεται σε μήκος περίπου 1.200 μέτρων, που εκτείνεται από τον Τορωναίο Κόλπο στα ανατολικά, έως το Θερμαϊκό στα δυτικά. Οι μελετητές υπογράμμισαν ότι η μελέτη αντιμετωπίζει συνολικά το πρόβλημα που παρατηρείται στην Ποτίδαια και παράλληλα θα δημιουργήσει ένα σημαντικό πόλο έλξης τουριστών που θα έχουν ευκαιρία να περιηγηθούν στις αρχαιότητες.
Της Μαρίας Παπαδημητρίου
ΠΗΓΗ: halkidikinews.gr
