Πως να απαντήσετε σε εκατομμύρια ερωτήσεις.

Ένας από τους αξιοσημείωτους τομείς ανάπτυξης κατά τον τρίτο χρόνο, είναι αυτός της ομιλίας. Γύρω στα τρία θα προσέξετε ότι ο τρόπος ομιλίας του μικρού σας μοιάζει όλο και περισσότερο με αυτόν των μεγάλων. Θα αρχίσει να μιμείται όλο και περισσότερο τον τρόπο που μιλάτε χρησιμοποιώντας λέξεις και εκφράσεις που συνηθίζετε να επαναλαμβάνετε. Παρόλο που η εξέλιξη του λόγου διαφέρει από παιδί σε παιδί, στην πλειοψηφία τους γίνονται περισσότερο ομιλητικά όσο μεγαλώνουν. Δεν είναι όμως μόνο ότι διευρύνεται το λεξιλόγιο και βελτιώνεται το συντακτικό ή μιλούν κάνοντας όλο και λιγότερα λάθη.

Συγχρόνως το μυαλό του φαίνεται πως δουλεύει προς όλες τις κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα τα πάντα γύρω να προκαλούν πλέον το ενδιαφέρον του παιδιού. Μια από τις πιο αγαπημένες λέξεις του παιδιού σε αυτή τη φάση είναι το «γιατί;» με ερωτηματικό! Αυτή την ερώτηση κατά τον τρίτο χρόνο είναι πολύ πιθανόν να την ακούτε από το πρωί ως το βράδυ. Πολύ συχνά μάλιστα θ’ ακούτε ένα «γιατί;», ακόμα κι αν μόλις δώσατε απάντηση και ακόμα ένα μετά. Πολύ συχνά η λίστα με τα «γιατί;» θα μοιάζει να μην έχει τέλος, φέρνοντάς σας αντιμέτωπους μ’ ένα προσωρινό αδιέξοδο, καθώς το μικρό σας θα σας βομβαρδίζει με τις πιο απίθανες απορίες.

Τις περισσότερες φορές το παιδί δεν γυρεύει για απαντήσεις στις απορίες του αλλά αποζητά την επικοινωνία μαζί σας. Το παιδί έχει αναπτύξει το λεξιλόγιό του και του αρέσει να το χρησιμοποιεί, εξετάζοντας καινούργιες έννοιες. Επίσης, απολαμβάνει την προσοχή που του δείχνετε, κάθε φορά που απαντάτε στις ερωτήσεις του. Το «γιατί;» δίνει μια νέα διάσταση στην περιέργεια του παιδιού. Ταυτόχρονα όμως ικανοποιεί και τη λαχτάρα του για ουσιαστική επικοινωνία με τους ενηλίκους, ιδιαίτερα τους γονείς του. Το παιδί σάς βλέπει σαν πηγή γνώσης και θέλει να μάθει όλα όσα ξέρετε. Εσείς δεν έχετε παρά να εκμεταλλευτείτε σωστά αυτή τη φάση, όχι μόνο για να λύσετε τις απορίες του, αλλά για να το εκπαιδεύσετε πώς να χρησιμοποιεί τη λογική και να κάνει λογικούς συνειρμούς απολαμβάνοντας ταυτόχρονα τη χαρά της επικοινωνίας. Γι’ αυτό:

• Απαντάτε στις ερωτήσεις του παιδιού με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια χρησιμοποιώντας απλές λέξεις, φράσεις και δεδομένα που μπορεί να καταλάβει.
• Αποφύγετε τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις και τις πολλές λεπτομέρειες, όταν προσπαθείτε να του εξηγήσετε κάτι. Μείνετε στη βασική ανάλυση. Λίγα και ουσιώδη αρκούν
• Μην του κόβετε τη φόρα, ακόμα κι αν επαναλαμβάνει τις ίδιες ή κάνει τις πιο απίθανες ερωτήσεις
• Αντιστρέψτε τα παιχνίδι κάνοντας κι εσείς ερωτήσεις στο παιδί, ενθαρρύνοντας τη μεταξύ σας αλληλεπίδραση
• Όταν το παιδί σάς κάνει μια ερώτηση, ανταπαντήστε ρωτώντας το «εσύ τι πιστεύεις γι’ αυτό το θέμα;». Θα εκπλαγείτε από το βάθος και τον πλούτο της σκέψης του παιδιού και πιθανότατα θα διαπιστώσετε ότι το παιδί ήθελε να μάθει κάτι διαφορετικό από αυτό που εσείς υποθέτατε ότι ρωτούσε
• Αγοράστε βιβλία με θέματα που ενδιαφέρουν το παιδί και δείξτε του από μικρή ηλικία ότι μπορεί κανείς ν’ ανατρέξει σε διάφορες πηγές, για ν’ απαντήσει στις απορίες του και να βρει πληροφορίες