Σαρωτική νίκη του κεντροαριστερού Εργατικού Κόμματος υπό τον Κιρ Στάρμερ στις βουλευτικές εκλογές στη Βρετανία αποτυπώνουν τα exit polls, μετά το κλείσιμο της κάλπης σε Αγγλία, Ουαλία, Σκωτία και Βόρεια Ιρλανδία, που του δίνουν πλειοψηφία 410 σε σύνολο 650 εδρών στη Βουλή των Κοινοτήτων, με παράλληλη συντριβή του κυβερνώντος από το 2010 κεντροδεξιού Συντηρητικού Ενωτικού Κόμματος, υπό τον απερχόμενο πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ, που λαμβάνει μόλις 131 έδρες, στο κατά πάσα πιθανότητα χειρότερο αποτέλεσμα της ιστορίας του.
Με βάση το αποτέλεσμα, το Εργατικό Κόμμα σχηματίζει με τεράστια άνεση αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Στη Βουλή φαίνεται να εισέρχεται για πρώτη φορά και ο λαϊκιστής δεξιός και “πρωτεργάτης” του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, με το νέο του κόμμα, Reform UK. Εκτός της δικής του έδρας, στο Clacton του Essex, την οποία φαίνεται να κερδίζει (δημοσκοπικό ποσοστό βεβαιότητας 99%), το νεοπαγές σχήμα του φαίνεται ότι θα διαθέτει 13 βουλευτές στο κάτω σώμα του βρετανικού κοινοβουλίου. Ο Φάρατζ κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής στην 8η (!) προσπάθειά του.
Ισχυρή επίδοση κατέγραψαν οι κεντρώοι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, που πιθανότατα επιτυγχάνουν το καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα της ιστορίας τους, με 61 βουλευτές.
Αντίθετα, οι Σκωτσέζοι κεντροαριστεροί εθνικιστές του SNP καταγράφουν εξαιρετικά χαμηλές πτήσεις, με την πρόβλεψη να τους δίνει μόλις 10 έδρες, έναντι 48 που διέθεταν στην προηγούμενη Βουλή των Κοινοτήτων.
Πιο ειδικά, το exit poll αποτυπώνει το εξής συσχετισμό όσον αφορά τα κυριότερα κόμματα στη νέα Βουλή των Κοινοτήτων (σε σύνολο 650 εδρών, απαιτούνται 326 για αυτοδύναμη κυβέρνηση):
Εργατικό Κόμμα (κεντροαριστερά): 410
Συντηρητικό Ενωτικό Κόμμα (κεντροδεξιά – δεξιά): 131
Φιλελεύθεροι Δημοκράτες (κέντρο): 61
Reform UK (λαϊκιστική δεξιά – ακροδεξιά): 13
Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα – SNP (κεντροαριστερά – σκωτσέζικος εθνικισμός): 10
Plaid Cymru (κεντροαριστερά – ουαλικός εθνικισμός): 4
Πράσινοι (οικολόγοι): 2
Άλλα κόμματα: 19
Πρόκειται για την πρώτη νίκη των Εργατικών σε εθνικές βουλευτικές εκλογές στη Βρετανία από το 2005, όταν και είχαν επικρατήσει με ηγέτη τους τον Τόνι Μπλερ.
Ήταν οι πρώτες εκλογές που διεξήχθησαν τον μήνα Ιούλιο από το 1945, καθώς και οι πρώτες για τις οποίες ήταν απαραίτητη η χρήση εγγράφου ταυτότητας με φωτογραφία από τους πολίτες προκειμένου να συμμετάσχουν στη ψηφοφορία.
Στάρμερ: Ευχαριστώ όσους εμπιστεύτηκαν το μεταμορφωμένο Εργατικό Κόμμα μας
“Σε όλους όσοι συμμετείχαν στην προεκλογική εκστρατεία των Εργατικών, σε όλους όσοι μάς ψήφισαν και εμπιστεύτηκαν το μεταμορφωμένο μας Εργατικό Κόμμα – σας ευχαριστώ”, ανέφερε μέσω Twitter αμέσως μόλις έκλεισαν οι κάλπες στο Ηνωμένο Βασίλειο.
To everyone who has campaigned for Labour in this election, to everyone who voted for us and put their trust in our changed Labour Party – thank you. https://t.co/q6yDNPnAbo
— Keir Starmer (@Keir_Starmer) July 4, 2024
“Εκπληκτική δουλειά Στάρμερ στον μετασχηματισμό του Εργατικού Κόμματος”
Η αναπληρώτρια ηγέτις των Εργατικών Άντζελα Ρέινερ, μετά την ανακοίνωση του exit poll, ανέφερε ότι “οι αριθμοί είναι ενθαρρυντικοί, αλλά το exit poll είναι δημοσκόπηση, οπότε δεν έχουμε ακόμη αποτελέσματα”.
Ο Κιρ Στάρμερ έχει κάνει μια “εκπληκτική δουλειά” μεταμορφώνοντας το Εργατικό Κόμμα, σημείωσε η κ. Ρέινερ, προσθέτοντας ότι αισιοδοξεί ότι “ο κόσμος στρατεύτηκε πίσω του”.
Τα τελικά αποτελέσματα και η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Κάρολο
Οι εκτιμήσεις ανακοινώθηκαν μόλις έκλεισαν οι κάλπες στις 22:00 τοπική ώρα (00.00 της Παρασκευής ώρα Ελλάδας). Ωστόσο, θα χρειαστεί αναμονή αρκετών ωρών για τα αποτελέσματα, που θα ανακοινώνονται ανά εκλογική περιφέρεια μέχρι νωρίς το πρωί.
Έπειτα από πέντε συντηρητικούς πρωθυπουργούς, το Brexit, τη λιτότητα, την κρίση της αγοραστικής δύναμης και την επιδείνωση του δημόσιου συστήματος υγείας, οι Βρετανοί ήθελαν να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους στις κάλπες και να γυρίσουν τη σελίδα των Συντηρητικών. Οι Τόρις είχαν μόνο μία φιλοδοξία τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής εκστρατείας: να περιορίσουν το εύρος της ήττας τους.
“Έχετε 4 ώρες για να αποτρέψετε μια σούπερ πλειοψηφία των Εργατικών που θα προκαλέσει αύξηση των φόρων για το υπόλοιπο της ζωής σας”, δήλωσε νωρίτερα την Πέμπτη ο Ρίσι Σούνακ.
Ο Κιρ Στάρμερ, ένας 61χρονος πρώην δικηγόρος, αναμένεται να λάβει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Κάρολο Γ’ την Παρασκευή.
Πρώτη αντίδραση Συντηρητικών: Η νύχτα θα είναι μακρά
Οι Συντηρητικοί αντέδρασαν στα αποτελέσματα των exit poll, λέγοντας ότι υπάρχει ακόμη μια μεγάλη νύχτα μπροστά.
Εκπρόσωπος των Τόρις σημείωσε ότι η δημοσκόπηση είναι μια προβολή, όχι ένα αποτέλεσμα και είναι σημαντικό να “περιμένουμε να δούμε τα πραγματικά αποτελέσματα”.
Επαναλαμβάνοντας τη ρητορική της προεκλογικής εκστρατείας του κόμματος, ο εκπρόσωπος προσθέτει: “Εάν αυτά τα αποτελέσματα είναι ορθά, είναι σαφές ότι ο Στάρμερ και η Άντζελα Ρέινερ θα είναι αύριο στην Ντάουνινγκ Στριτ.
“Αυτό σημαίνει ότι οι φόροι σας θα αυξηθούν και η χώρα μας θα είναι λιγότερο ασφαλής”.
Το Συντηρητικό Κόμμα σημειώνει επίσης ότι με βάση το αποτέλεσμα, οι Τόρις θα έχουν “χάσει μερικούς πολύ καλούς και δυναμικούς υποψηφίους βουλευτές”.
“Είναι μια μακρά νύχτα μπροστά και θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τη μορφή της κυβέρνησης που επέλεξε ο λαός”, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
“Θα μάθουμε αρκετά σύντομα”.
Πιθανή η μεγαλύτερη ήττα των Συντηρητικών σε ποσοστό ψηφοφόρων και έδρες στην ιστορία τους
Το ποσοστό των Συντηρητικών σε ψήφους και έδρες, σύμφωνα με το exit poll, θα μπορούσε να είναι το χαμηλότερο στην ιστορία του κόμματος.
Ο απολογισμός των εδρών των Τόρις μπορεί να επηρεαστεί από τη μεγαλύτερη πτώση της ψήφου του κόμματος σε έδρες όπου ήταν προηγουμένως ιδιαίτερα ισχυρό – ένα μοτίβο που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ότι η υποστήριξη για το λαϊκιστικό δεξιό – ακροδεξιό Reform UK έχει αυξηθεί περισσότερο εκεί, εκτιμά το BBC.
Ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ πιθανότατα χάνει την έδρα του Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του exit poll, ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών και πρώην υποψήφιος για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος Τζέρεμι Χαντ έχει μόλις 19% πιθανότητα να διατηρήσει την έδρα του (Godalming and Ash) στη Βουλή των Κοινοτήτων.
“Τα πρόσωπα στο εκλογικό του κέντρο προδίδουν σοκ”, ανέφερε ανταποκρίτρια του BBC.
“Δύσκολη στιγμή για το Συντηρητικό Κόμμα”
Αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της πρόβλεψης του exit poll, ο απερχόμενος υπουργός Εργασίας και Συντάξεων Μελ Στράιντ δήλωσε στο BBC: “Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη στιγμή για το Συντηρητικό Κόμμα”.
Είπε ακόμη ότι ότι λυπάται πολύ που το exit poll προβλέπει ότι ορισμένοι από τους Συντηρητικούς συναδέλφους του θα χάσουν τις θέσεις τους. Όσον αφορά τη δική του έδρα, τόνισε ότι “θα πρέπει να περιμένουμε και να δούμε”.
Την Τετάρτη – μια ημέρα πριν από τις εκλογές – ο Στράιντ έγινε πρωτοσέλιδο όταν παραδέχτηκε ότι πίστευε ότι ήταν πιθανό να υπάρξει μια τεράστια πλειοψηφία των Εργατικών, παραδεχόμενος ουσιαστικά την επερχόμενη ήττα του κόμματός του.
“Πρόκειται περί μακελείου για τους Συντηρητικούς”
Για “μακελειό” για το Συντηρητικό Ενωτικό Κόμμα έκανε λόγο η Ρουθ Ντέιβιντσον, πρώην ηγέτιδα του Συντηρητικού Κόμματος της Σκωτίας.
“Δεν χρειάζεται να μασκαρεύουμε τα πράγματα”, τόνισε στο Sky News.
Ντέιβι: Με ταπεινότητα αποδεχόμαστε το καλύτερο αποτέλεσμα για τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες εδώ και έναν αιώνα
Εάν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες κατακτήσουν τις 61 έδρες που τους αποδίδει το exit poll, το κόμμα θα έχει εξασφαλίσει το καλύτερο του αποτέλεσμα εδώ και έναν αιώνα.
Ο ηγέτης του κεντρώου κόμματος, Εντ Ντέιβι, δήλωσε ότι δέχεται με “ταπεινότητα” την υποστήριξη των ψηφοφόρων.
“Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες βρίσκονται σε τροχιά για τα καλύτερα αποτελέσματά μας εδώ και έναν αιώνα, χάρη στη θετική μας εκστρατεία, με την υγεία και την πρόνοια στο επίκεντρο”, είπε.
“Νιώθω ταπεινότητα μπροστά στα εκατομμύρια των ανθρώπων που υποστήριξαν τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες για να διώξουν τους Συντηρητικούς από την εξουσία και να πραγματοποιήσουν την αλλαγή που χρειάζεται η χώρα μας.
Κάθε βουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών θα είναι ένας ισχυρός τοπικός πρωταθλητής για την κοινότητά του, υπερασπιζόμενος το NHS και την πρόνοια. Είτε μας ψηφίσατε είτε όχι, θα εργαζόμαστε μέρα με τη μέρα και δεν θα σας απογοητεύσουμε”, κατέληξε.
Ν. Στέρτζον: Δεν είναι καλή βραδιά για το Σκωτσέζικο Εθνικό Κόμμα
Δεν είναι καλή νύχτα για το SNP, ανέφερε η πρώην πρωθυπουργός της Σκωτίας, σχολιάζοντας το exit poll.
Το κόμμα που ελέγχει την αποκεντρωμένη τοπική κυβέρνηση της Σκωτίας θα μπορούσε να δει τον αριθμό των βουλευτών του στο Γουέστμινστερ να πέφτει σε 10, από 48 στις τελευταίες γενικές εκλογές.
Η Ν. Στέρτζον ανέφερε στο ITV: “Νομίζω ότι θα υπάρξει ένα ερώτημα σχετικά με το αν υπήρχε αρκετός χώρος για το SNP, σε μια εκλογή που είχε στο επίκεντρό της την έξωση των Τόρις από την εξουσία και την αντικατάστασή τους με τους Εργατικούς”.
Πράσινοι: Οι τεκτονικές πλάκες της βρετανικής πολιτικής ζωής μετατοπίζονται
Η συναρχηγός του Πράσινου Κόμματος, Κάρλα Ντένιερ, ανέφερε ότι το κόμμα της θέλει το Εργατικό Κόμμα “να επιτύχει στην κυβέρνηση και θέλουμε οι φιλοδοξίες και τα επιτεύγματά τους να είναι πιο τολμηρά”.
Σημείωσε ακόμη ότι κάθε Πράσινος βουλευτής που θα εκλεγεί – και τα exit poll δείχνουν ότι θα είναι δύο – θα επιφορτιστεί με την ώθηση της κυβέρνησης των Εργατικών στο να είναι “πιο τολμηρή, πιο γενναία και πιο φιλόδοξη” και “να βάλει νέα θέματα στην ημερήσια διάταξη”.
“Οι τεκτονικές πολιτικές πλάκες μετατοπίζονται. Σε λίγες μόνο ώρες θα μπορούμε να δούμε πόσο πολύ”.
Πρώτα επίσημα αποτελέσματα: Στους Εργατικούς Sunderland South και Blyth and Ashington
Στο πρώτο επίσημο αποτέλεσμα της βραδιάς, η σκιώδης υπουργός Παιδείας του Εργατικού Κόμματος, Μπρίτζετ Φίλιπσον, κέρδισε την έδρα του Sunderland South.
Στο δεύτερο, οι Εργατικοί κερδίζουν με τον Ίαν Λέιβερι την έδρα του Blyth and Ashington.
*Επιμέλεια: Γιώργος Δ. Παυλόπουλος, Πηγή: capital.gr