Οι Έλληνες φοιτητές δυσκολεύονται να συντάξουν ένα γραπτό χωρίς λάθη, λένε πανεπιστημιακοί

Από την εμπειρία μας στο ίντερνετ, έχουμε μάθει ότι η ορθογραφία δεν είναι το δυνατό σημείο πολλών. Προτού βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα, αυτή μπορεί κάλλιστα να οφείλεται σε δυσλεξία. Ωστόσο, η συχνότητα που συναντάμε ανορθόγραφες λέξεις κι ασύντακτες προτάσεις στην καθημερινότητα, μαρτυρά ότι απλά υπάρχει πρόβλημα σ’ αυτό το κομμάτι.

Τόσο μεγάλο, που πονάνε τα μάτια ακόμα και των καθηγητών πανεπιστημίων με αυτά που βλέπουν!

Ναι, οι φοιτητές – η κατηγορία δηλαδή ανθρώπων που έχει επαφή με τα γράμματα και το διάβασμα σε ακαδημαϊκό επίπεδο – δεν ξέρουν ούτε τα βασικά από τους κανόνες ορθογραφίας κι αυτό είναι ανησυχητικό. Ως αποτέλεσμα, πανεπιστημιακοί λαμβάνουν γραπτά με ανεπίτρεπτα λάθη, όχι όμως από εκείνα που πρέπει να εξηγήσουν οι ίδιοι, αλλά που έπρεπε να γνωρίζουν από το δημοτικό.

Δάσκαλοι, καθηγητές και πανεπιστημιακοί μίλησαν για το φαινόμενο αυτό στην «Καθημερινή», τονίζοντας την ανάγκη για διορθωτικές κινήσεις, με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής να προχωρά σε παρεμβάσεις εντός του 2023. Εξάλλου, όπως σημειώνουν, η ορθογραφία δεν έχει να κάνει μόνο με τη σωστή γραφή των λέξεων, αλλά με την κατανόησή τους.

Ένα περιστατικό που ανακαλεί ο καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, Βασίλης Γούναρης, ήταν όταν υπαγόρευσε στους φοιτητές του ένα κείμενο που περιείχε τη λέξη «εκτιμάται/ε», αλλά χωρίς να προσδιορίσει το υποκείμενο από το οποίο εξαρτάται και η κατάληξη του ρήματος. Από τη συνέχιση της υπαγόρευσης προέκυπτε το υποκείμενο και άρα η ορθογραφία του ρήματος. Ο απολογισμός; 1 στους 4 φοιτητές έγραψε τη λέξη λανθασμένα.

Πλέον είναι αδύνατον να βρεις ένα πλήρως ορθογραφημένο γραπτό στα γραπτά των φοιτητών.

– Καθηγητής Γούναρης

Στο μεταξύ, το αξιοσημείωτο είναι πως το φαινόμενο αυτό της ανορθογραφίας αγγίζει τους φοιτητές των Θεωρητικών σπουδών και όχι μόνο των θετικών. Όπως αναφέρεται συγκεκριμένα, παρατηρείται έντονα στις φιλοσοφικές σχολές και τα τμήματα φιλολογίας, παρότι στην ουσία η γλώσσα είναι το αντικείμενο των σπουδών.

Η καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής Κρήτης, κ. Αγγέλα Καστρινάκη, αναφέρει γι’ αυτό ότι έχει συντάξει προς τους φοιτητές της κατάλογο με λάθη που πρέπει να αποφεύγουν όπως το «ότι ή ό,τι» και το «πολύ ή πολλή», ενώ στη σχολή υπάρχει κέντρο γραφής που ασχολείται και με αυτό το θέμα. Αντίστοιχα, η κ. Ελένη Καραμαλέγκου της Φιλοσοφικής Αθηνών επισημαίνει με την έναρξη κάθε εξαμήνου τα συνήθη λάθη των φοιτητών.

Στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και την τεχνολογία η ρίζα του προβλήματος

Όπως παρατηρείται, το «κακό» ξεκινάει από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όπου έχει αλλάξει η βαρύτητα της διδασκαλίας ορθογραφίας και ο τρόπος ελέγχου της, καθώς και από την υπερχρήση των κινητών τηλεφώνων και των τάμπλετ.

«Προσοχή, χωρίς τη γνώση ορθογραφίας μεταδίδεται και εκλαμβάνεται λάθος μήνυμα», τονίζουν δάσκαλοι δημοτικών σχολείων στην «Καθημερινή», προτείνοντας την ενίσχυση του ειδικού βάρους της διδασκαλίας της ορθογραφίας με νέες μεθόδους και, παράλληλα, την εξοικείωση των παιδιών με τον γραπτό λόγο.

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) Γιάννης Αντωνίου, «εδώ και δύο δεκαετίες στο μάθημα της Γλώσσας υπήρξε στροφή του άξονα προς τη διδασκαλία του κειμένου και η γραμματική ήταν ενταγμένη στην προσέγγιση του κειμένου. Πλέον στα νέα προγράμματα σπουδών που θα εφαρμοστούν από τον επόμενο Σεπτέμβριο, χωρίς να υπάρξει μετακίνηση από την κειμενοκεντρική προσέγγιση στη διδασκαλία της Γλώσσας, φροντίζουμε να τη συνδυάσουμε με τη συστηματική διδασκαλία της γραμματικής και του συντακτικού».

Ο Λάμπρος Γιαννούχος από την πλευρά του, δάσκαλος με εμπειρία 35 ετών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, παρατηρεί πως:

Η γνώση της ορθογραφίας είναι δεξιότητα που αναπτύσσεται σε φάσεις κατά τη διάρκεια της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μετράει και η διδασκαλία της στο σχολείο, αλλά επίσης σημαντικό είναι εάν τα παιδιά διαβάζουν βιβλία, εφημερίδες, έχουν παραστάσεις σωστά ορθογραφημένων κειμένων. Και αυτό διότι στις μικρές ηλικίες η μάθηση γίνεται φωτογραφικά.

«Σήμερα δεν δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να εκφραστούν γραπτώς, τα παιδιά δεν αναπτύσσουν τον γραπτό λόγο που είναι η έκφραση του προφορικού. Αποτέλεσμα είναι να μη δίνεται βάση και στην ορθογραφία. Παράλληλα, τα παιδιά περνούν πολλές ώρες στους υπολογιστές και χρησιμοποιούν αυτόματους διορθωτές των λέξεων. Με τον τρόπο αυτό δεν εστιάζουν στην ορθογραφία των λέξεων, ενώ και η χρήση των greeklish στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα μπερδεύουν ακόμη περισσότερο. Το πρόβλημα έχει ενταθεί τα τελευταία χρόνια», λέει η Χαρά Μπούτα, διευθύντρια δημοτικού σχολείου στην Αγία Παρασκευή Αττικής.

Τα παραπάνω έρχεται να επιβεβαιώσει και ο καθηγητής της Φιλοσοφικής Αθηνών Βαγγέλης Καραμανωλάκης, λέγοντας ότι: «Η βασική δουλειά γίνεται στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Το ζητούμενο είναι πώς η εκπαίδευση επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν το αισθητήριο της ορθογραφίας στη σύγχρονη εποχή. Το πανεπιστήμιο δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις δύο πρώτες βαθμίδες». Ο ίδιος προσθέτει ότι «τα παιδιά επηρεάζονται από τη χρήση του Διαδικτύου, ενώ δημιουργούν και νέες λέξεις».

Τα συχνότερα λάθη που κάνουν οι φοιτητές

Η καθηγήτρια της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών Ελένη Καραμαλέγκου έχει καθιερώσει στην αρχή κάθε εξαμήνου να αναφέρει στους φοιτητές της τα λάθη που κάνουν συνήθως οι παλαιότεροι, με μερικά από αυτά να είναι:

• Λανθασμένη γραφή ρηματικού τύπου στον πληθυντικό ([εσείς] παρουσιάζεται αντί [εσείς] παρουσιάζετε).
• Τα γένη και οι καταλήξεις τους: «ο ψήφος» αντί για το σωστό «η ψήφος». Από την άλλη, «το ύπαιθρο» και «η ύπαιθρος» γιατί να έχουν διαφορετική σημασία και να μας ταλαιπωρούν;
• Όσο για το λανθασμένο «άμεσα» αντί για το «αμέσως», έχει πια καθιερωθεί και δεν τολμούμε να το θεωρήσουμε λάθος.

Τέλος, η κ. Καστρινάκη και η κ. Καραμαλέγκου, συμφωνούν με έμφαση στη λανθασμένη χρήση σημείων στίξης ή και την παντελή έλλειψη σημείων στίξης που παρατηρούν στα γραπτά των φοιτητών τους.

Πηγή: neopolis.gr