Η έλλειψη των κατάλληλων τεχνολογικών δομών, σε συνδυασμό με προβλήματα ψηφιακής πρόσβασης και συνδεσιμότητας, δημιουργούν συνθήκες «ψηφιακού αποκλεισμού» για τις αγροτικές περιοχές. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη ισότιμων ευκαιριών επικοινωνίας με το παγκόσμιο ψηφιακό γίγνεσθαι και κατ’ επέκταση με ισότιμες οικονομικές ευκαιρίες. Το έργο XGain αναλαμβάνει τη πρωτοβουλία να προωθήσει την γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών, αναπτύσσοντας ψηφιακές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας, με τρόπο βιώσιμο, ισορροπημένο και προσβάσιμο σε όλους.
Με προϋπολογισμό ύψους 4,88 εκ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο από την ΕE, το έργο αποτελεί ένα υπόδειγμα υψηλής τεχνολογικής στροφής για τις αγροτικές περιοχές, με ένα τεράστιο εν δυνάμει αντίκτυπο στην παραγωγικότητα, την αποδοτικότητα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Για το σκοπό αυτό, 17 εταίροι, συμπεριλαμβανομένου και του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης Κεντρικής Μακεδονίας, προερχόμενοι από 12 διαφορετικές χώρες, έχουν συγκεντρωθεί και είναι έτοιμοι να ενώσουν τις προσπάθειες τους για τα επόμενα τρία χρόνια.
Η πανδημία Covid-19 επισήμανε και ενέτεινε τις υπάρχουσες ψηφιακές ανισότητες μεταξύ των περιοχών με πρόσβαση στο διαδίκτυο και των περιοχών χωρίς επαρκή ή και με μηδενική σύνδεση. Μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις είναι η ισότιμη διανομή ψηφιακών ευκαιριών προς όλους. Ίσες ψηφιακές ευκαιρίες μεταφράζονται σε ισάξιες κοινωνικοοικονομικές ευκαιρίες τόσο για τους κατοίκους των αγροτικών όσο και των αστικών περιοχών. Με το σύνθημα της ΕΕ «Κανείς δεν μένει πίσω», στόχος και φιλοδοξία του XGain είναι να προσφέρει λύσεις μειώνοντας τις υπάρχουσες ψηφιακές ανισότητες μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών.
Μια νέα ψηφιακή εποχή για τις αγροτικές περιοχές
Τo XGain αναπτύχθηκε για να υποστηρίξει τον σχεδιασμό και την δημιουργία προγραμμάτων και παρεμβάσεων επιλύοντας δύο βασικά προβλήματα:
1.Την έλλειψη διαθέσιμων δομών ψηφιακών δικτύων σε αγροτικές περιοχές.
2.Τις υψηλές τιμές των υπηρεσιών σύνδεσης που μετατρέπουν τις υπηρεσίες διαδικτύου σε οικονομικά απρόσιτες για τους αγροτικούς πληθυσμούς.
Με γνώμονα την πραγματικότητα, το XGain θα αξιολογήσει, εξερευνήσει και αξιοποιήσει εναλλακτικούς τρόπους ψηφιακής συνδεσιμότητας, εφαρμόζοντας μια γκάμα τεχνολογικών λύσεων σε ένα ευρύ φάσμα γεωγραφικών περιοχών (καλλιεργήσιμες εκτάσεις, βοσκοτόπια απομακρυσμένες περιοχές, νησιά, παράκτιες εκτάσεις κ.α.) και τομέων (κτηνοτροφία, γεωργία, υγεία, αλιεία κ.α.).
To XGain, θα χρησιμοποιήσει και θα αναλύσει όλα τα σενάρια, που θα πραγματοποιηθούν σε ποικίλους τομείς (Γεωργία, Κτηνοτροφία κτλ.) και εδαφολογικά περιβάλλοντα, με σκοπό να αναγνωρίσει και να προτείνει λύσεις συνδεσιμότητας προς τις αγροτικές περιοχές, επιχειρήσεις καθώς και πολίτες.
Η βασική φιλοδοξία του έργου είναι η συλλογή όλων των επιμέρους κομματιών του παζλ που ονομάζεται «Αγροτική Ψηφιακή Συνδεσιμότητα» σε μια διαδικτυακή Ψηφιακή Πλατφόρμα. Με εύχρηστο και κατανοητό τρόπο, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να αναγνωρίζουν τα δικά τους «κομμάτια του παζλ» σύμφωνα με τις δικές τους ανάγκες συνδεσιμότητας. Επιλογές όπως ο τομέας ενδιαφέροντος (π.χ. Κτηνοτροφία), το είδος της υπηρεσίας (π.χ. Γεωργία Ακριβείας), την τοπική ανάγκη συνδεσιμότητας (π.χ. εύρος του δικτύου) καθώς και την κλίμακα συνδεσιμότητας (π.χ. φάρμα, κοινότητα, περιφέρεια) αποτελούν τη μισή εικόνα του παζλ.
Η ψηφιακή πλατφόρμα του Xgain αποσκοπεί στη δημιουργία βέλτιστων προτάσεων συνδεσιμότητας, οι οποίες να ισορροπούν τόσο την τεχνολογία και την ανθρωπογεωγραφία των κατά τόπους αγροτικών περιοχών από τη μια μεριά, όσο και την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και την οικονομική βιωσιμότητα και αποδοτικότητα από την άλλη.
Τελικός σκοπός της Ψηφιακής πλατφόρμας XGain είναι η παροχή λύσεων ψηφιακής συνδεσιμότητας προς κάθε ενδιαφερόμενο, χωρίς ειδικές γνώσεις, σε κάθε αγροτική περιοχή και με εξατομικευμένο τρόπο.
Το XGain, με ένα προσεκτικά σχεδιασμένο πλάνο, θα προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα, σεμινάρια και αποτελεσματικές δράσεις προς όλους τους ενδιαφερόμενους. Στόχος είναι η υποστήριξη στο σχεδιασμό και η υλοποίηση κάλυψης αναγκών δικτύων υψηλών ταχυτήτων καθώς και κατανόησης των προοπτικών τους (νέα επιχειρηματικά μοντέλα, ανάπτυξη εμπορεύσιμων υπηρεσιών) για τις αγροτικές περιοχές.
Ο Δρ. Άγγελος Αμδίτης, Επικεφαλής Έρευνας και Ανάπτυξης στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πανεπιστημίου και Συντονιστής του προγράμματος XGain, σχολιάζει: «Ως μηχανικός, είμαι ενθουσιασμένος με τις τεχνολογίες, αλλά σήμερα η αποδοχή τους από την κοινωνία και η προθυμία των πολιτών να τις υιοθετήσουν είναι περισσότερο σημαντική από τις ίδιες τις τεχνολογίες, καθαυτές. Στο μέλλον, θα βλέπουμε τη τεχνολογική ανάπτυξη να πηγαίνει χέρι-χέρι με τη κοινωνική ετοιμότητα και αποδοχή και το XGain είναι ένα αποφασιστικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση».