Η κακοκαιρία που έπληξε τις προηγούμενες ημέρες τη χώρα μετέτρεψε το καλοκαίρι που περάσαμε σε μια μακρινή πλέον ανάμνηση και μας έβαλε σε φθινοπωρινούς ρυθμούς αναμένοντας την επόμενη άνοιξη για να καταστρώσουμε και πάλι τα σχέδια μας για τα επόμενα ταξίδι μας. Ένα καλοκαίρι που ξεκίνησε αρκετά μουδιασμένα για τους επαγγελματίες του τουρισμού καθώς δε γνώριζαν πώς θα αντιδράσει το καταναλωτικό κοινό μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων που είχαν «βυθίσει» τα έσοδα την περασμένη χρονιά. Το καλοκαίρι του 2021 έμοιαζε με ένα στοίχημα για τον τουρισμό της Χαλκιδικής που φαίνεται να κερδήθηκε με το ποτήρι να μοιάζει μισογεμάτο, τα χαμόγελα να επιστρέφουν, αλλά και την ελπίδα ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν ακόμα περισσότερο το 2022, με τους τοπικούς φορείς και τους επαγγελματίες να χαρακτηρίζουν την επόμενη χρονιά ως ορόσημο, ώστε να καταγραφούν νούμερα και έσοδα που να παραπέμπουν σε προ πανδημίας εποχές και γιατί όχι ακόμα καλύτερα, μιας και πολλοί ποντάρουν στην επιθυμία του κόσμου να ταξιδέψει και να ζήσει ξανά όσα στερήθηκε τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια. Προϋπόθεση βέβαια για να συμβούν τα παραπάνω, η αύξηση των εμβολιασμών και η μείωση των κρουσμάτων, ώστε να αλλάξει και η ψυχολογία των πολιτών. Η τουριστική σεζόν για τη Χαλκιδική έριξε -παραδοσιακά- αυλαία στις 15 Οκτωβρίου με την πληρότητα να μην ξεπερνάει το 40% κατά μ.ο και χαμηλότερα σε σχέση με άλλες χρονιές, ενώ τον Σεπτέμβριο το ποσοστό αυτό άγγιξε περίπου το 75%, σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν φορείς του κλάδου στην parallaxi. Ο Ιούλιος πήγε καλύτερα από τις αρχικές προσδοκίες με την πληρότητα να αγγίζει το 80%, ενώ τον Αύγουστο κάποιο διάστημα έφτασε και στο 95%, με τη μέση πληρότητα να κλείνει περίπου στο 80%. Έτσι, το καλοκαίρι μόνο ως θετικό μπορεί να χαρακτηριστεί για την τουριστική κίνηση στη Χαλκιδική, καθώς ο κλάδος πήρε μια «ανάσα» μετά τη δραματική περσινή χρονιά. Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι επαγγελματίες που σημείωναν ότι εάν το κλίμα δεν άλλαζε, τότε τα λουκέτα θα ήταν μονόδρομος, καθώς το 2019 ο τζίρος κινήθηκε μετά βίας στο 30%, ενώ τα έξοδα «έτρεχαν» κανονικά.
Ρουμάνικη… επέλαση
Για την Χαλκιδική, αλλά και γενικότερα για την Ελλάδα, η ευχάριστη έκπληξη της φετινής τουριστικής σεζόν είχε ρουμάνικη «σφραγίδα». Οι Ρουμάνοι έκοψαν με διαφορά πρώτοι το νήμα των ξένων εθνικοτήτων που «ψήφισαν» Χαλκιδική για τις διακοπές τους.
Οι περισσότεροι εξ αυτών διέμεναν στη χώρα μας από μία εβδομάδα έως 15 ημέρες, έρχονταν κατά κύριο λόγο οικογενειακώς με τα αυτοκίνητα τους, επέλεξαν ξενοδοχεία 3 ή 4 αστέρων και ξόδεψαν αρκετά χρήματα στη διασκέδαση, τη γαστρονομία, αλλά και τις εκδρομές. Σταθερή αξία και φέτος στη Χαλκιδική οι Βαλκάνιοι… γείτονες, με παρουσία Βούλγαρων, Σέρβων και Σκοπιανών.
Την επανεμφάνιση τους έκαναν και οι Ουκρανοί με περίπου 7.000 να έρχονται στη Θεσσαλονίκη αεροπορικώς το φετινό καλοκαίρι και να επισκέπτονται οι περισσότεροι εξ αυτών την Χαλκιδική. Οι πιο… μακρινοί επισκέπτες προήλθαν από τη Γερμανία και την Ολλανδία, ενώ απογοητευτικές ήταν οι αφίξεις από την Αγγλία που ναι μεν άρχισαν να έρχονται από τα μέσα Ιουνίου, αλλά οι αριθμοί ήταν σαφώς χαμηλότεροι σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.
Τα κέρδη και οι προκλήσεις
Στη Σιθωνία ο Αύγουστος κύλησε σε αρκετά ικανοποιητικούς ρυθμούς και κατά 60% η τουριστική κίνηση κατάφερε να πιάσει τις επιδόσεις που είχαν σημειωθεί το 2019. Πολυπολιτισμική η παρουσία στην περιοχή με επισκέπτες από Ρουμανία, Ουγγαρία, Γερμανία, Βαλκάνια και φυσικά αρκετούς Έλληνες. Στα καταλύματα στο ξεκίνημα του πρώτου ποδιού της Χαλκιδικής τα πράγματα πήραν… μπροστά από τα μέσα Ιουλίου και μετά. Και σε αυτή την περίπτωση οι Ρουμάνοι αποτέλεσαν την απροσδόκητη έκπληξη όσον αφορά τις αφίξεις από το εξωτερικό. Ένα από τα στοιχήματα που βάζει ο Δήμος Προποντίδας για την επόμενη χρονιά είναι το άνοιγμα στις σκανδιναβικές αγορές και συγκεκριμένα στην Σουηδία. Στην «καρδιά του πρώτου ποδιού, στην Κασσάνδρα, επανήλθαν τα χαμόγελα στους επαγγελματίες του κλάδου, που είδαν τον οδικό τουρισμό να ανθεί ξανά, αλλά και αρκετούς Δυτικοευρωπαίους να επιλέγουν τα καταλύματα της περιοχής για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Δεν έλειψαν φυσικά για μια ακόμη χρονιά οι ταξιδιώτες από Ελλάδα και εξωτερικό που αναζητούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού, θεματικές, όπως ο περιπατητικός και ο γαστρονομικός, που αποτελεί ακόμα ένα μεγάλο στοίχημα για την Χαλκιδική και για περιοχές όπως η Ολυμπιάδα.
Ωστόσο, οι παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν ότι η Ελλάδα δεν δίνει τη δέουσα προσοχή που θα έπρεπε στον οδικό τουρισμό με αποτέλεσμα να χάνει έσοδα εκατομμυρίων ευρώ, αφού δεν εκμεταλλεύεται τις αγορές από Γερμανία, Αυστρία, Ελβετία, Ιταλία. Εκτός από τις επικοινωνιακές καμπάνιες, σημειώνουν ότι επιτακτική ανάγκη είναι οι επενδύσεις που πρέπει να γίνουν στα χερσαία σύνορα της χώρας.
Ποντάρει και στη Γαλλία
Η παρουσία του Τουριστικού Οργανισμού Χαλκιδικής στην πρόσφατη διοργάνωση της Διεθνούς Εκθέσεως Τουρισμού IFTM Top Resa απέδειξε την προσπάθεια που γίνεται για περαιτέρω άνοιγμα στην γαλλική αγορά. Το πρώτο οχτάμηνο η Γαλλία βρέθηκε στην 7η θέση της κατάταξης ως προς τις διανυκτερεύσεις οι οποίες ξεπέρασαν τις 14.500.
Ο τουρίστας που θα έρθει από τη Γαλλία δεν αναζητά μόνο τον ήλιο και τη θάλασσα, αλλά και εναλλακτικές μορφές τουρισμού και αυτό είναι το στοίχημα που θέλει να κερδίσει η Θεσσαλονίκη και η Χαλκιδική, με την επέκταση της τουριστικής περιόδου και το χειμώνα. Σε αυτό «σύμμαχος» μπορεί να αποδειχτεί και η αύξηση των διαθέσιμων αεροπορικών θέσεων που θα προσφέρει η Transavia με το διπλασιασμό των πτήσεων από δύο σε τέσσερις την επόμενη σεζόν.
Ο καύσωνας στη Θεσσαλονίκη έφερε… δροσιά στη Χαλκιδική
Το φετινό καλοκαίρι σημαδεύτηκε από τις παρατεταμένες ημέρες καύσωνα, με τους Θεσσαλονικείς να αναζητούν ανάσες δροσιάς στην κοντινή Χαλκιδική, όχι μόνο αυθημερόν, αλλά και για ολιγοήμερες αποδράσεις, κάτι που αποτυπώθηκε και στην ανοδική πορεία που κατέγραψαν οι κρατήσεις στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Τα ενοικιαζόμενα δωμάτια της Χαλκιδικής κατά το ήμισυ κατακλείστηκαν από Έλληνες, ενώ ακολούθησαν οι Ρουμάνοι και οι Σέρβοι.
Στην περίπτωση των Ελλήνων σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε και το γεγονός ότι περίπου 350 καταλύματα εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού άρα ήταν διαθέσιμα προς τους δικαιούχους του προγράμματος. Ένα γεγονός που προκάλεσε αίσθηση στον κλάδο ήταν και η έλλειψη που παρατηρήθηκε σε εργατικά χέρια στο χώρο της καθαριότητας. Πολλές μονάδες λόγω της αυξανόμενης ζήτησης επέλεξαν να διαθέσουν δωμάτια που φιλοξενούσαν παλιότερα το προσωπικό, σε πελάτες τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί δραματικά ο αριθμός των εργαζομένων στην καθαριότητα, κυρίως αυτών που προέρχονταν από τη Θεσσαλονίκη, καθώς το ζήτημα της διαμονής ήταν «αγκάθι». Έτσι, μέσα στο καλοκαίρι, υπολογίζεται ότι περίπου 700 θέσεις εργασίας έμειναν κενές.
Σαν να μη πέρασε μια μέρα…
Οι παραφωνίες πάντως δεν έλειψαν για ένα ακόμα καλοκαίρι στη Χαλκιδική. Οι μεγάλες ουρές και οι καθυστερήσεις στο οδικό δίκτυο από και προς τη Χαλκιδική ήταν και πάλι οι συνηθισμένες κάθε σαββατοκύριακο. Το επίμαχο χιλιόμετρο Μουδανιά – Ποτίδαιας έμεινε και φέτος «ορφανό» και αν δεν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί σε χρήση το καλοκαίρι του 2022. Ενός έργου που μένει σε εκκρεμότητα τα τελευταία χρόνια. Οι καταγγελίες δεν έλειψαν φυσικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για την κατάσταση στα νερά των παραλιών, την κατάληψη από τραπεζοκαθίσματα και ξαπλώστρες κατά μήκος της ακτής, το όργιο αισχροκέρδειας σε κάποιες περιπτώσεις.
Για μια ακόμη χρονιά στο επίκεντρο ήρθαν και τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει το καλοκαίρι η Χαλκιδική ως προς την επάνδρωση των ΕΚΑΒ, αλλά και την παρεχόμενη ιατρική περίθαλψη σε μήνες που ο νομός κατακλύζεται από επισκέπτες. Για τους τουρίστες και τους μονίμους κατοίκους που επισκέπτονται τα εξοχικά τους υπάρχει διαθέσιμο «μόνο ένα ασθενοφόρο που βρίσκεται στη Σάρτη και ένα ακόμη στο Κέντρο Υγείας, τα οποία λειτουργούν με μόνο δύο βάρδιες», ανέφερε ο δήμαρχος Σιθωνίας σε δηλώσεις του. «Το ΕΚΑΒ», όπως λέει, «αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα, αλλά φορείς όπως το επιμελητήριο, οι ξενοδόχοι, ο τουριστικός οργανισμός αναλαμβάνουν το βάρος», πληρώνοντας τη διαμονή των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ «με ίδια μέσα, τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο». Στο ίδιο μήκος κύματος και η δήμαρχος Κασσάνδρας, Αναστασία Χαλκιά, η οποία σε έντονο ύφος έκανε λόγο για ανικανότητα επάνδρωσης του ΕΚΑΒ καθώς δεν βρέθηκαν τα καταλύματα διαμονής του προσωπικού αυτού, στη Χαλκιδική, τους καλοκαιρινούς μήνες. Μάλιστα όπως είπε, ένα ασθενοφόρο εξυπηρετεί 600-700.000 ανθρώπους τον Ιούλιο και τον Αύγουστο , ενώ οι ανάγκες καλύπτονται από Μουδανιά και Πολύγυρο.
*Γράφει ο Ραφαήλ Γκαϊδατζής στο parallaximag.gr