Ο Καβαλιώτης γιατρός Μιχάλης Σωτηρόπουλος μιλάει για τον κορωνοϊό ο οποίος σκότωσε ήδη πάνω από 145.000 ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.
Μια πανδημία σαν και αυτή που περνάμε δεν μοιάζει σαν μια φυσική καταστροφή ή σαν μια τρομοκρατική ενέργεια σε ουρανοξύστες. Έχει μια μεγάλη έκταση στον χώρο και τον χρόνο. Άρα λοιπόν η σωστή ερώτηση δεν είναι αυτή που κάνουν σχεδόν όλοι «πότε θα τελειώσει όλο αυτό;» αλλά το «πως συνεχίζουμε από εδώ και πέρα;».
Το καλοκαίρι που έρχεται προφανώς δεν θα είναι σαν τα προηγούμενα αλλά δεν θα είναι και μια συνέχεια του Απρίλη. Στην πρώτη φάση της πανδημίας η παγκόσμια ανάγκη ήταν να αγοράσουμε χρόνο ώστε να μπορέσουμε να γνωρίσουμε καλύτερα τον ιό και να εμποδίσουμε την ανεξέλεγκτη εξάπλωση του που θα συνέθλιβε τα συστήματα υγείας. Έτσι έκλεισε σχεδόν όλη η οικονομία και η εκπαίδευση.
Τα μέτρα που λήφθηκαν ήταν πολλά και σκληρά αλλά μετά τον αρχικό πανικό θα μπορέσουμε να δούμε ποια ήταν τα πιο αποτελεσματικά για να τα επαναλάβουμε αν χρειαστεί.
Έχει δημιουργηθεί στις ΗΠΑ ένα σχέδιο, ο οδικός χάρτης για την διαχείριση της πανδημίας COVID-19, το Gottlieb’s road map. Σύμφωνα με το πρωτόκολλο το πέρασμα στην επόμενη φάση πρέπει να είναι σταδιακό (είναι πιθανή η αναζωπύρωση της επιδημίας) και υπό κάποιες προϋποθέσεις: Να υπάρχει για 14 ημέρες συνεχής μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, τα νοσοκομεία να μπορούν να αντιμετωπίζουν τα περιστατικά χωρίς την πίεση της επιδημίας, να είναι δυνατή η εξέταση με τεστ όλων των ύποπτων ασθενών και τέλος να είναι δυνατή η ιχνηλάτηση κάθε επιβεβαιωμένου κρούσματος και των επαφών του καθώς και η απομόνωση τους.
Όλα αυτά θα σημαίνουν ότι η επιδημία ελέγχεται και άρα μπορούμε να προχωρήσουμε στην επόμενη φάση σταδιακής άρσης των μέτρων απομόνωσης.
Αν ,λοιπόν, συνεχίσουν τα επιβεβαιωμένα κρούσματα να μειώνονται, κατά τα τέλη Απριλίου θα δοκιμαστεί η προσεκτική άρση των μέτρων φυσικής απομόνωσης.
Η όλη διαδικασία πρέπει να είναι σταδιακή και επιφυλακτική διότι ο πληθυσμός δεν έχει επαρκή ανοσία στον ιό και δεν θα έχει μέχρι την ανακάλυψη εμβολίου. Δεν θα χρειάζεται να μένουμε συνεχώς σπίτι. Θα ξαναβρεθούμε με τις οικογένειές μας και τους στενούς φίλους μας. Οι επιχειρήσεις και τα μαγαζιά θα ανοίξουν με κάποιους περιορισμούς όσον αφορά την επισκεψιμότητα τους. Τα γραφεία θα δουλεύουν πιθανώς με βάρδιες ώστε να μην είναι όλοι οι υπάλληλοι στην ίδια βάρδια.
Η τηλεργασία θα ενθαρρύνεται όπου είναι δυνατόν. Οι κοινωνικές συγκεντρώσεις άνω των 50 ατόμων θα πρέπει να αποφεύγονται. Τα εστιατόρια και τα καφέ θα πρέπει να αραιώσουν τα τραπέζια τους. Οι πολίτες άνω των 60 ετών και οι ευπαθείς ομάδες θα πρέπει να συνεχίσουν να αποφεύγουν την κοινωνική έκθεση.
Κάποιες συνήθειες της καραντίνας θα πρέπει να τις διατηρήσουμε! Όπως το πλύσιμο των χεριών, η τήρηση των αποστάσεων και οι συχνές απολυμάνσεις επιφανειών. Η επόμενη φάση θα χαρακτηρίζεται από συνεχείς συστάσεις για χρήση μάσκας! Επειδή οι χειρουργικές αλλά και οι μάσκες αυξημένης προστασίας θα βρίσκονται πάντα σε έλλειψη και θα προορίζονται για τους υγειονομικούς θα προταθούν οι αυτοσχέδιες υφασμάτινες μάσκες.
Οι συγκεκριμένες μάσκες ελάχιστα προστατεύουν κάποιον από τον ιό. Αυτό που προσφέρουν όμως είναι η προστασία του κοινωνικού συνόλου από τα σταγονίδια κάποιου μη συμπτωματικού φορέα. Όταν όλοι φοράνε μάσκες, ακόμα κι αυτές, ελάχιστα σταγονίδια αιωρούνται. Επίσης οι μάσκες αποτελούν σε κάποιες κοινωνίες όπως της Άπω Ανατολής, σύμβολα σεβασμού του συνανθρώπου και της κοινωνίας. Όταν κάποιος φορά μάσκα δείχνει ότι νοιάζεται για τον συνάνθρωπο. Στην φάση αυτή, δεν νομίζω ότι θα είναι νοητή η χρήση μέσων μεταφοράς ή η επίσκεψη σε θέατρο χωρίς την χρήση μάσκας…
Δυστυχώς κάποιες δραστηριότητες μάλλον θα πρέπει να τις ξεχάσουμε για αυτό το καλοκαίρι όπως συναυλίες, συνέδρια, πολιτικές συγκεντρώσεις, μεγάλους γάμους, μαζικά αθλητικά γεγονότα (όπως έγινε και με τους Ολυμπιακούς αγώνες) κα.
Όσον αφορά τα φροντιστήρια, πιθανώς μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας θα συνεχίσει να γίνεται διαδικτυακά. Επίσης θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός μαθητών στην αίθουσα και θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ελάχιστη απόσταση και ο καλός αερισμός.
Το ίδιο πιθανώς να πρέπει να συμβεί και όταν ανοίξουν τα γυμναστήρια… Τα σχολεία μένει να δούμε πότε θα ανοίξουν κανονικά, πιθανώς από Φθινόπωρο. Αυτό που πιθανώς θα επιβληθεί είναι να μην υπάρχουν ταυτόχρονα διαλλείματα για όλους τα μαθητές. Τα τμήματα θα πρέπει να γίνουν πιο ολιγομελή και οι μαθητές ακόμα και με ήπια συμπτώματα θα ενθαρρύνονται να μένουν σπίτι. Θα πρέπει συνεχώς να γίνονται συστάσεις για τήρηση των όρων υγιεινής και πιθανώς θα γίνει υποχρεωτική η χρήση μάσκας, κυρίως αυτοσχέδιας.
Προφανώς το ίδιο θα συμβαίνει και στα φροντιστήρια, γυμναστήρια αλλά και σχεδόν σε κάθε δραστηριότητα κυρίως σε κλειστό χώρο. Η μάσκα θα είναι το πιο hot αξεσουάρ της επόμενης περιόδου.
Μια σημαντική προϋπόθεση για να μπούμε στην επόμενη φάση θα είναι η συνεχής επιτήρηση του πληθυσμού για νέα κρούσματα. Θα γίνονται χιλιάδες εξετάσεις κάθε μέρα πιθανώς με αξιόπιστα και γρήγορα τεστ αντισωμάτων (όταν υπάρξουν τέτοια). Τα αποτελέσματα θα αξιολογούνται και σε όποια περιοχή παρατηρείται έξαρση κρουσμάτων θα επιβάλλεται καραντίνα πιθανώς 14 ή και παραπάνω ημερών όπως γίνεται και σήμερα σε Δήμους με τοπικές εξάρσεις της νόσου.
Όλα τα παραπάνω αλλά και όσα προβλέπονται μετά την άρση των περιοριστικών σίγουρα δεν περιγράφουν μια κανονικότητα αυτό το καλοκαίρι. Ένα καλοκαίρι που οι παραλίες θα είναι πιο αραιοκατοικημένες, τα ταξίδια πιο κοντινά, συνήθως με αυτοκίνητο, οι παρέες μικρότερες. Θα είναι όμως μια έξοδος από το σπίτι, μια ανάπαυλα μέχρι την επόμενη εμφάνιση του ιού πιθανώς κάπου το Φθινόπωρο.
Μέχρι να βρεθεί αποτελεσματικό εμβόλιο ή φάρμακο η ζωή μας θα έχει κάποιους περιορισμούς.